تحصیل رایگان، امکانی جذاب و بعضاً سرنوشتساز برای دانشجویانی است که میخواهند بدون دغدغه هزینهها، وارد مسیر یادگیری و پژوهش حرفهای شوند. در برخی کشورها، دانشگاهها شرایطی فراهم کردهاند که شما بتوانید بدون پرداخت شهریه، از آموزش باکیفیت و منابع پژوهشی برخوردار شوید.
در این مطلب از مشاوره شریف، با هم بررسی میکنیم که بهترین کشور برای تحصیل رایگان کجاست و چه گزینههایی پیش رویتان قرار دارد تا انتخابی آگاهانه و هوشمندانه برای آینده تحصیلی خود داشته باشید.
مزایای مهاجرت تحصیلی رایگان
تحصیل رایگان، چرا اینقدر خواهان دارد؟ چون برای خیلیها، یک گزینه اقتصادی و پلی به سمت آینده روشنتر است. وقتی دغدغه شهریه و هزینههای بالای دانشگاه کنار میرود، تمرکز آدمها روی یادگیری و پیشرفت واقعی قرار میگیرد.
یکی از بزرگترین مزایای مهاجرت تحصیلی رایگان، برابری در دسترسی به آموزش است؛ بدون توجه به اینکه چه کسی هستی یا از کجا آمده ای و چقدر درآمد داری!
وقتی آموزش با کیفیت بدون برچسب قیمت ارائه شود، همه فرصت دارند شایستگیهای واقعیشان را نشان بدهند و رشد کنند. این نوع دسترسی برابر، فقط به نفع فرد نیست؛ به نفع جامعهایست که از ظرفیتهای انسانی متنوعتری بهره میبرد.
اما چه کسانی بیش از بقیه دنبال این شیوه تحصیل هستند؟ تحصیل رایگان برای تمام اقشار جامعه محبوب است ولی این گروهها بیشترین متقاضیان دریافت آن هستند:
- دانشجویانی که در شرایط مالی دشوار قرار دارند و نمیتوانند هزینههای تحصیلی را پرداخت کنند.
- افرادی که به دنبال بهبود شرایط اقتصادی و افزایش فرصتهای شغلی هستند.
- کسانی که به دنبال گسترش دانش و تواناییهای و کسب مدرک تحصیلی هستند.
- افرادی که به دنبال پیشرفت حرفهای برای بهبود موقعیت شغلی خود هستند.
- دانشجویانی که مایل به تحصیل در دانشگاههای معتبر و مشهور هستند، اما هزینه تحصیل در این دانشگاهها برای آنها قابل پرداخت نیست.
- افرادی که به دنبال گسترش دانش و تحقیقات در حوزههای مورد علاقه خود هستند و به دنبال مشارکت در پروژههای تحقیقاتی هستند.
- افرادی که به دنبال کسب رتبه برتر در آزمونهای استخدامی هستند و نیاز به گذراندن دورههای تحصیلی ضروری دارند.
معرفی بهترین کشورها برای مهاجرت تحصیلی رایگان
برای مهاجرت تحصیلی و دریافت بورسیه در سال 2025-2026 چندین کشور اروپایی و آسیایی از جمله کشورهایی هستند که امکان تحصیل رایگان یا با هزینههای پایین را فراهم میکنند. در این میان، کشورهایی مانند نروژ و اتریش به دلیل هزینههای پایین زندگی و ارائه بورسیههای تحصیلی گوناگون، جزو گزینههای مطلوب برای دانشجویان بینالمللی به شمار میروند. به عنوان مثال، هزینههای زندگی در اتریش برای یک دانشجو میتواند بین 700 تا 800 یورو در ماه باشد که شامل هزینهی مسکن یا خوابگاه نیز میشود. علاوه بر این، کشورهایی مانند سوئد، مالزی، و استرالیا نیز جزو مقاصد محبوب برای تحصیل بینالمللی هستند، و به دلیل پیشنهاد بورسیههای متنوع، گزینههای مناسبی برای دانشجویانی هستند که به دنبال تحصیل رایگان در خارج از کشور میگردند.
🇩🇪 آلمان: گزینهای ایدهآل برای تحصیل رایگان در قلب اروپا
در دانشگاههای دولتی آلمان، تحصیل در تمام مقاطع تحصیلی (کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا) برای دانشجویان بینالمللی رایگان است. تنها هزینهای که باید پرداخت کنید، «هزینه خدمات ترمی» است که بین ۱۰۰ تا ۳۵۰ یورو متغیر است و خدماتی مانند استفاده از حملونقل عمومی و امکانات دانشگاه را شامل میشود.
میانگین هزینه زندگی برای یک دانشجو بین ۸۴۱ تا ۱۲۸۷ یورو در ماه است. این مبلغ شامل اجاره خوابگاه یا آپارتمان دانشجویی، بیمه درمانی، خوراک، پوشاک و هزینههای فرهنگی است.
از جمله مهمترین گزینهها برای بورسیه تحصیلی:
- DAAD EPOS Scholarships: برای دانشجویان کارشناسی ارشد و دکترا، شامل کمکهزینه ماهانه، شهریه، بیمه، و بلیت سفر
- Konrad-Adenauer-Stiftung: برای دانشجویان با سوابق علمی درخشان و علاقهمند به مسائل اجتماعی و سیاسی
- Heinrich Böll Foundation Scholarship: مخصوص دانشجویان با انگیزههای زیستمحیطی و اجتماعی
مدارک مورد نیاز: برای اکثر بورسیههای تحصیلی در آلمان، شما نیاز به تهیه و ارسال مدارکی همچون رزومه، نامه انگیزه، ترجمه رسمی مدارک تحصیلی و نمرات، گواهی زبان آلمانی یا انگلیسی، نامه توصیه و نامه پذیرش از دانشگاه آلمانی دارید. علاوه بر مدارک تحصیلی، شخصیت و دستاوردهای فردی نیز در اخذ بورسیه تأثیر دارند. موسسات بورسیهدهنده به دنبال افرادی هستند که علاوه بر تحصیلات خوب، شخصیت قوی و متعهدی نیز داشته باشند.
🇲🇾 تحصیل در مالزی: ترکیب کیفیت، تنوع و مقرونبهصرفه بودن
مالزی در سالهای اخیر به یکی از مقاصد تحصیلی پرطرفدار در آسیا تبدیل شده است. دانشگاههای مالزی، بهویژه در پایتختهای علمی مانند کوالالامپور و جوهور، میزبان هزاران دانشجوی بینالمللی هستند. یکی از دلایل این استقبال، ارائهی آموزش باکیفیت با هزینهی نسبتاً پایین در مقایسه با کشورهای غربی است. علاوه بر این، بسیاری از دانشگاهها برای جذب استعدادهای بینالمللی، فرصتهای مالی و بورسیههای متنوعی در نظر گرفتهاند، بهخصوص برای دانشجویانی که سابقه تحصیلی قوی دارند. برای تحصیل رایگان در مالزی، چندین گزینه برای دانشجویان بین المللی وجود دارد:
۱. بورسیههای تحصیلی دولتی و دانشگاهی
مالزی چندین برنامه بورسیه برای دانشجویان بینالمللی ارائه میدهد، که از جمله مهمترین آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
MIS (Malaysia International Scholarship): برای دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد و دکترا؛ شامل پوشش کامل شهریه، کمکهزینه زندگی، و در برخی موارد بلیت پرواز.
MTCP (Malaysia Technical Cooperation Programme): مخصوص کشورهای در حال توسعه؛ معمولاً برای دورههای تحصیلات تکمیلی ارائه میشود.
همچنین دانشگاههایی مثل UM، UPM و USM، بورسیههای پژوهشی و آکادمیک ویژهای برای دانشجویان ممتاز دارند.
📄 مدارک لازم برای بورسیهها معمولاً شامل:
رزومه و انگیزهنامه
مدارک تحصیلی با ترجمه رسمی
مدرک زبان انگلیسی (مانند IELTS یا TOEFL)
توصیهنامه اساتید یا کارفرما
۲. برنامههای تبادل دانشجویی
برخی از دانشگاههای بینالمللی برنامههای تبادل با دانشگاههای مالزی دارند. اگر از یکی از این دانشگاهها پذیرش بگیرید، ممکن است بتوانید ترمهایی را بدون پرداخت شهریه یا با تخفیف ویژه در مالزی بگذرانید.
۳. کمکهزینههای تحصیلی (Financial Aid)
دانشگاهها و برخی مؤسسات دولتی، کمکهزینههایی ارائه میدهند که ممکن است شامل حمایت جزئی از هزینه شهریه یا کمکهزینه زندگی باشد. این کمکها معمولاً رقابتی هستند و بر اساس نیاز مالی، وضعیت تحصیلی یا پروژههای تحقیقاتی اعطا میشوند.
💡 نکات کاربردی
هر بورسیه شرایط خاص خود را دارد؛ از جمله محدودیت سنی، رشتههای مجاز، یا کشور مبدأ دانشجو. بنابراین بهتر است پیش از اقدام، اطلاعات هر بورسیه را به دقت از وبسایت رسمی دانشگاه یا نهاد ارائهدهنده بررسی کنید.
🇳🇴 تحصیل در نروژ: آموزش با کیفیت، نه کاملاً رایگان
تا چندی پیش، تحصیل در دانشگاههای دولتی نروژ برای تمام دانشجویان، از جمله دانشجویان بینالمللی، کاملاً رایگان بود. اما از پاییز ۲۰۲۳، دولت نروژ سیاست دریافت شهریه از دانشجویان غیراروپایی (خارج از اتحادیه اروپا و منطقه اقتصادی اروپا) را اجرا کرده است. با این حال، کیفیت آموزش عالی در نروژ همچنان در سطح جهانی قرار دارد و این کشور یکی از اعضای فعال «فرایند بولونیا» و برنامههایی مانند Erasmus+ است که امکان تحصیل و تبادل دانشجویی در کشورهای اروپایی دیگر را فراهم میکند.
نظام آموزشی نروژ در سه مقطع اصلی ارائه میشود:
- کارشناسی: معمولاً ۳ تا ۴ سال، در برخی رشتهها مانند پزشکی یا مهندسی ممکن است بیشتر باشد.
- کارشناسی ارشد: ۲ ساله، با تمرکز بر تحقیق و تخصصگرایی.
- دکترا: بین ۳ تا ۵ سال، که اغلب شامل فعالیتهای پژوهشی و آموزش همراه با دریافت حقوق است.
شهریهها برای دانشجویان بینالمللی خارج از اروپا بین ۷٬۰۰۰ تا ۳۵٬۰۰۰ یورو در سال بسته به رشته و دانشگاه متغیر است. دانشگاههایی مانند University of Oslo و NTNU (دانشگاه علوم و فناوری نروژ) از پیشگامان اجرای این قانون هستند.
نروژ یکی از گرانترین کشورهای اروپاست. برای دریافت ویزای تحصیلی، دانشجو باید نشان دهد که میتواند سالانه دستکم حدود ۱۴٬۰۰۰ یورو (معادل ۱۶۶٬۸۵۹ کرون نروژ) برای پوشش هزینههای زندگی تأمین کند. این شامل اجاره خوابگاه یا آپارتمان
خوراک، حملونقل عمومی، بیمه درمانی، کتابها و لوازم تحریر و زبان تدریس و فرصتهای زبانی می شود.
بسیاری از برنامههای مقطع ارشد و دکترا به زبان انگلیسی تدریس میشوند، اما برای برنامههای کارشناسی دانستن زبان نروژی معمولاً الزامی است. دانشگاهها همچنین دورههای زبان نروژی برای دانشجویان خارجی برگزار میکنند. امکان یادگیری زبانهای دیگر مانند آلمانی یا روسی نیز وجود دارد.
نروژ همچنان مقصدی معتبر و با کیفیت برای ادامه تحصیل است، بهویژه در مقاطع بالاتر و برای کسانی که به دنبال تجربهای بینالمللی در فضای دانشگاهی اروپای شمالی هستند. اما باید آگاه بود که تحصیل در این کشور دیگر رایگان نیست، و هزینههای بالا نیاز به برنامهریزی دقیق مالی دارد.
🇫🇮 تحصیل در فنلاند: ترکیب کیفیت بالا و فرصتهای بورسیهای
فنلاند یکی از کشورهای پیشرو در آموزش عالی است که دانشگاههای آن در رتبهبندیهای بینالمللی جایگاه خوبی دارند. تحصیل در این کشور برای دانشجویان بینالمللی شرایط متنوعی دارد که به زبان تحصیل، مقطع آموزشی و ملیت دانشجو بستگی دارد.
از پاییز ۲۰۱۷ به بعد، دانشجویان غیراروپایی که قصد تحصیل در برنامههایی به زبان انگلیسی را دارند، باید شهریه پرداخت کنند. میزان شهریه بسته به دانشگاه و رشتهی انتخابی متغیر است:
- دانشگاه هلسینکی: بین ۱۳٬۰۰۰ تا ۱۸٬۰۰۰ یورو در سال
- دانشگاه تامپره (Tampere): بین ۶٬۰۰۰ تا ۱۲٬۰۰۰ یورو در سال
- دانشگاههای علوم کاربردی (UAS): معمولاً از ۶٬۰۰۰ یورو شروع میشود
تحصیل به زبان فنلاندی یا سوئدی، و همچنین تحصیل در مقطع دکترا، رایگان است، حتی برای دانشجویان بینالمللی.
دانشگاههای فنلاندی برنامههای بورسیه متنوعی برای دانشجویان با عملکرد تحصیلی خوب دارند. این بورسیهها میتوانند شامل:
- معافیت کامل یا بخشی از شهریه
- کمکهزینه زندگی ماهانه
- بازپرداخت بخشی از شهریه بر اساس عملکرد دانشجو در طول تحصیل
هر دانشگاه سیستم بورسیهای خاص خود را دارد، بنابراین بهتر است مستقیماً به صفحه بورسیهی دانشگاه موردنظر مراجعه کنید.
یکی از روشهای تحصیل رایگان در فنلاند تحصیل به زبان محلی است دانشجویانی که توانایی تحصیل به زبان فنلاندی یا سوئدی را دارند، از پرداخت شهریه معاف میشوند.
در همه دانشگاههای فنلاند، برنامههای دکتری برای تمام دانشجویان بینالمللی، بدون دریافت شهریه برگزار میشود.
بهترین رشته های دانشگاهی برای تحصیل رایگان
با توجه به اینکه شرایط تحصیل رایگان در دانشگاههای کشورهای مختلف با هم متفاوت است، ما برایتان بهترینها جدا و گلچین کردهایم.
بهترین رشته های تحصیلی رایگان در دنیا | |
مهندسی برق | دانشگاه های آلمان، سوئد، دانمارک، فنلاند، نروژ |
کامپیوتر | دانشگاه های مالزی، تایلند، هند، برزیل، مکزیک |
صنایع غذایی و کشاورزی | دانشگاه های کانادا، استرالیا، نیوزیلند |
حقوق و قانون | دانشگاه های آلمان، فرانسه، ایتالیا، هلند، بلژیک |
مدیریت | دانشگاه های فرانسه، اسپانیا، سوئد، دانمارک، نروژ |
علوم اجتماعی | دانشگاه های دانمارک، فنلاند، سوئد، نروژ |
روابط بینالملل | دانشگاه های انگلستان، آمریکا، کانادا، استرالیا، چین |
علوم پزشکی و بهداشت | دانشگاه های کوبا، نروژ، دانمارک، فنلاند، سوئد |
شهرسازی و معماری | دانشگاه های آلمان، ایتالیا، پرتغال، اسپانیا، فرانسه |
طراحی و گرافیک | دانشگاه های آمریکا، بریتانیا، کانادا، استرالیا، هلند |
هنرهای نمایشی (تئاتر و سینما) | دانشگاه های آمریکا، کانادا، بریتانیا، استرالیا، فرانسه |
بازاریابی و تبلیغات | دانشگاه های آمریکا، کانادا، بریتانیا، استرالیا، نیوزیلند |
کارآفرینی و مدیریت کسبوکار | دانشگاه های مالزی، کانادا، استرالیا، انگلستان، هلند |
حسابداری و مالیات | دانشگاه های آمریکا، کانادا، بریتانیا، استرالیا، سوئد |
برنامهریزی شهری و منطقهای | دانشگاه های کانادا، بریتانیا، استرالیا، هلند |
فلسفه و علوم انسانی | دانشگاه های کانادا، استرالیا، بریتانیا، ایتالیا |
سؤالات متداول برای تحصیل رایگان
1-منظور از تحصیل رایگان چیست؟
ارائه خدمات آموزشی بدون هیچگونه هزینه یا پرداختی از طرف دانشگاه یا موسسه آموزشی به دانشجویان! تحصیل رایگان شامل پرداخت هزینههای زندگی مثل هزینههای مسکن، حمل و نقل، نظارت پزشکی، کتاب و موارد دیگر نخواهد بود.
2- چگونه میتوان از شرایط تحصیل رایگان در کشورهای مختلف اطلاع پیدا کرد؟
برای پیدا کردن شرایط تحصیل رایگان در کشورهای مختلف، میتوانید از منابع مختلفی مثل جستجوی اینترنتی، سایت های دولتی، مراجعه به سفارت، مشاوران تحصیلی و تحقیقات بیشتر استفاده کنید.
3- تحصیل در کدام کشورها رایگان است؟
در اکثر کشورها تحصیل برای بومیان هر کشور در مراکز دولتی رایگان است. درحالی که در دانشگاه های بین المللی باید هزینه ای را پرداخت کنید. بر حسب هزینه زندگی و تحصیل، برخی کشورها که در صدر آن مالزی است، میتوانید بهترین کیفیت آموزشی را تحت سیستم های آموزشی معروف دنیا ببا هزینه ای بسیار مقرون به صرفه نسبت به سایر کشورها دریافت کنید. حال اینکه اگر واجد شرایط بورسیه دولت یا دانشگاه ها باشید کیتوانید از تحصیل رایگان لذت ببرید. [/toggle
3- کدام کشورهای بورسیه تحصیلی رایگان دارند؟
بورسیه تحصیلی در بسیاری از دانشگاه ها ارائه میشود. با این حال کشور آلمان، نروژ، فنلاند، مالزی، سوئد، بهترین کشورها برای مهاجرت تحصیلی رایگان هستند.
مشاوره تحصیلی رایگان در مشاوره شریف
مشاوره شریف با بیش از ۲۰ سال تجربه در زمینههای مختلفی مثل پذیرش دانشگاه، ویزای تحصیلی و ثبتنام، همراه مطمئنی برای مسیر مهاجرت تحصیلی شماست.
ما با ترکیب تجربهی واقعی از پروندههای موفق و استفاده از روشهای جدید و ابزارهای بهروز، تلاش میکنیم بهترین مسیر رو برای شما طراحی کنیم؛ مسیری که هم بهصرفه باشه، هم متناسب با شرایط و هدفهایتان.
خدمات مشاوره شریف شامل موارد زیر است:
- مشاوره انتخاب کشور و دانشگاه بر اساس رشته، بودجه و اولویتهای شخصی شما
- راهنمایی برای گرفتن بورسیههای تحصیلی و آمادهسازی مدارک لازم
- تدوین رزومه و نامه انگیزشی حرفهای برای افزایش شانس پذیرش
- همراهی در تمام مراحل اپلای، از انتخاب رشته تا دریافت ویزا
- پشتیبانی فردبهفرد از زمان تصمیمگیری تا ورود به دانشگاه مقصد