ویزای بشردوستانه مالزی

ویزای بشردوستانه مالزی، عبارتی است که هزاران نفر در شرایط اضطراری انسانی به آن چشم امید دارند، اما در واقع، چنین ویزایی در ساختار رسمی مهاجرتی این کشور وجود ندارد. نبود چارچوب قانونی مشخص، بسیاری از متقاضیان این ویزای مالزی را در دام سردرگمی و خطر اقامت غیرقانونی می‌اندازد. راه‌حل عملی و قابل اتکا، شناخت دقیق تفاوت‌های حقوقی میان پناهندگی، ویزای درمانی، یا مسیرهای مکمل UNHCR است تا فرد بتواند واقع‌بینانه و امن‌ترین گزینه ممکن را انتخاب کند. این مقاله، با نگاهی عمیق و روشن به وضعیت ویزای بشردوستانه مالزی در سال ۲۰۲۵، مسیرهای جایگزین ورود انسانی و واقعیات حقوقی آن را توضیح می‌دهد؛ خواندن آن می‌تواند برای تصمیم‌های حیاتی بسیار راهگشا باشد.

شریف اِستادی با تحلیل دقیق شرایط حقوقی و انسانی هر فرد، مسیرهایی که منتهی به تصمیم‌گیری آگاهانه و منطبق با واقعیت را برای مهاجرت به مالزی در اختیارتان قرار می دهد. 

ویزای بشردوستانه مالزی در سال ۲۰۲۵: واقعیت یا توهم؟

در شرایطی که هزاران نفر به دلایل انسانی و شرایط سخت زندگی به‌دنبال قانونی و غیرقانونی مهاجرت به مالزی هستند، عبارت‌هایی مثل «ویزای بشردوستانه مالزی» به تعداد زیاد در جستجوهای آنلاین دیده می‌شوند. اما آیا چنین ویزایی واقعاً در سیستم مهاجرتی مالزی وجود دارد؟ یا تنها تصوری است که به‌واسطه تجربه کشورهای غربی، به مالزی هم تعمیم داده‌ایم؟

راستش را بخواهید مالزی به دلیل عدم عضویت در کنوانسیون پناهندگان و نبود چارچوب قانونی مشخص برای انواع ویزاهای حمایتی، این مرز را چندان روشن نمی‌سازد. به همین دلیل، بسیاری از مردم، به‌ویژه در کشورهای درگیر بحران، بین پناهندگی و ویزای بشردوستانه سردرگم می‌شوند.

اما باید بدانید که در حال حاضر، مالزی ویزای بشردوستانه رسمی تعریف‌شده‌ای ندارد. هیچ روند ثبت‌نام، فرم قانونی یا ویزای مشخصی تحت این عنوان در وب‌سایت مهاجرت مالزی یا مراجع رسمی این کشور دیده نمی‌شود.

فرق ویزای بشردوستانه با پناهندگی و مهاجرت

وقتی صحبت از «مهاجرت به دلیل شرایط انسانی» می‌شود، بسیاری تصور می‌کنند پناهندگی و ویزای بشردوستانه یک مفهوم هستند؛ اما در واقع این دو، مسیرهایی کاملاً متفاوت‌ هستند، هم از نظر حقوقی، هم فرآیند اجرایی، و هم نتایج نهایی برای فرد متقاضی.

پناهندگی در مالزی یا هر کشور دیگری بر اساس کنوانسیون ۱۹۵۱ ژنو تعریف شده و مخصوص افرادی است که به دلیل نژاد، مذهب، ملیت، عقیده سیاسی یا عضویت در یک گروه اجتماعی خاص، در کشور خود مورد تهدید، آزار یا خطر جدی هستند. هدف پناهندگی، اعطای اقامت بلندمدت یا دائمی به افراد در خطر جدی است.

اما ویزای بشردوستانه (Humanitarian Visa) نوعی اجازه موقت ورود به یک کشور است، برای افرادی که در موقعیتی اضطراری انسانی قرار دارند، مثل قربانیان جنگ، بیماری‌های خاص، یا فجایع طبیعی — بدون اینکه الزاماً پناهنده شناخته شوند.

هدف ویزای بشردوستانه، کمک فوری و موقت انسانی به افرادی است که نیاز به حفاظت یا درمان دارند، نه لزوماً اقامت بلندمدت.

دلیل نبود ویزای بشردوستانه در مالزی

دولت مالزی به‌دلایل مختلف سیاسی، اجتماعی و اقتصادی، تمایلی به ایجاد مسیرهای رسمی برای ورود افراد نیازمند به‌دلایل انسانی ندارد:

• نگرانی از افزایش مهاجرت‌های غیرقانونی
• فشار بر زیرساخت‌های خدماتی و اقتصادی
• موضع محتاطانه نسبت به تعهدات بین‌المللی

در حقیقت، کشور مالزی تاکنون به کنوانسیون ۱۹۵۱ پناهندگان و پروتکل‌های مرتبط با حمایت بشردوستانه نپیوسته است. این تصمیم، به دولت اجازه می‌دهد تا مهاجرت انسانی را در چارچوب دلخواه خود و نه براساس قوانین بین‌المللی مدیریت کند.

چه کسانی مجاز به اخذ ویزای بشردوستانه هستند؟

وقتی صحبت از «مهاجرت انسانی» می‌شود، سوال اصلی این است که چه افرادی می‌توانند در دسته‌بندی نیازمندان به حمایت بشردوستانه قرار بگیرند؟ حتی اگر کشور مقصد مثل مالزی ساختار قانونی برای ویزای بشردوستانه نداشته باشد، شناختن این گروه‌ها می‌تواند کمک کند تا افراد در معرض خطر از طریق سازمان‌های بین‌المللی یا مسیرهای جایگزین حمایت شوند. با توجه به استانداردهای بین‌المللی، افراد زیر بیشتر در معرض دریافت حمایت‌های انسانی قرار دارند:

• 🔸 کودکان بی‌سرپرست یا جداافتاده در شرایط بحرانی
• 🔸 زنان باردار یا قربانی خشونت‌های جنسیتی
• 🔸 افراد با بیماری‌های حاد یا شرایط درمانی اضطراری
• 🔸 قربانیان فجایع طبیعی یا جنگ‌های داخلی
• 🔸 افراد دگرباش (LGBTQ+) در کشورهایی که امنیت جانی آن‌ها تهدید می‌شود
• 🔸 قربانیان قاچاق انسان، استثمار یا برده‌داری مدرن

آیا این افراد می‌توانند وارد مالزی شوند؟

پاسخ کوتاه: نه به‌صورت مستقیم و قانونی از طریق ویزای بشردوستانه.

اما برخی از این افراد، در صورت ورود به خاک مالزی (حتی بدون ویزای معتبر) می‌توانند با مراجعه به دفتر UNHCR در کوالالامپور، خود را معرفی کرده و تحت عنوان فرد آسیب‌پذیر، درخواست ثبت‌نام و حمایت بشردوستانه موقت بدهند.

“UNHCR prioritizes vulnerable individuals such as women at risk, unaccompanied children, and those with medical needs.” – UNHCR Guidelines 2025

ثبت‌نام در UNHCR به معنی داشتن ویزای بشردوستانه قانونی است؟

خیر. این نکته بسیار مهم است.

دریافت کارت UNHCR، به‌معنای اقامت قانونی در مالزی با ویزا نیست.

این کارت صرفاً برای شناسایی شما به‌عنوان فرد آسیب‌پذیر در چارچوب حقوق بشری بین‌المللی است.

دولت مالزی می‌تواند شما را همچنان «مهاجر غیرقانونی» تلقی کند، اما در عمل در بسیاری از موارد، بازداشت و اخراج به تعویق می‌افتد یا اتفاق نمی‌افتد.

جایگزین ویزای بشردوستانه در مالزی 

UNHCR (کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل) در خاک مالزی فعال است و افرادی که در شرایط انسانی بحرانی قرار دارند را شناسایی و ثبت‌نام می‌کند. اما این حمایت، مستقیماً از سوی دولت مالزی نیست و در چارچوب قوانین بین‌المللی و کمک‌های بشردوستانه غیررسمی انجام می‌شود. در https://www.unhcr.org/my آمده که:

As of end October 2025, there are some 211,360 refugees and asylum-seekers registered with UNHCR in Malaysia.

بنابراین، اگرچه برخی نهادها تلاش می‌کنند تا خلأ قانونی را پر کنند، اما این‌ها جایگزین ویزای رسمی قابل صدور توسط دولت نیستند.

در نبود ویزای بشردوستانه رسمی، ممکن است این سوال پیش بیاید:
آیا هیچ مسیر قانونی یا عملی برای ورود به مالزی به دلایل انسانی وجود ندارد؟
پاسخ این است: مسیرهایی هست — اما نه به نام ویزای بشردوستانه، و نه آسان. این مسیرها بیشتر در قالب برنامه‌های مکمل، موارد خاص پزشکی، یا حمایت از طریق نهادهای بین‌المللی انجام می‌شوند.

۱. مسیرهای مکمل (Complementary Pathways)

برنامه‌هایی تحت عنوان «Complementary Pathways» از سوی UNHCR و برخی سازمان‌های بین‌المللی در مالزی اجرا می‌شوند. این مسیرها شامل موارد زیر است:

• 📚 بورسیه‌های تحصیلی برای پناهندگان و افراد آسیب‌پذیر
• 🏥 ارجاع بیماران به کشورهای دیگر برای درمان
• 👨‍👩‍👧‍👦 پیوستن مجدد اعضای خانواده (Family Reunification)
• 💼 فرصت‌های شغلی قانونی با حمایت نهادهای خارجی

🔹 گرچه این مسیرها بیشتر برای افراد ثبت‌نام‌شده در UNHCR قابل دسترس هستند، اما نشان می‌دهند که ورود انسانی به مالزی یا از طریق مالزی به کشور ثالث، غیرممکن نیست.

۲. ویزای درمانی برای موارد خاص

اگر فردی با بیماری جدی یا نیاز فوری به درمان روبه‌رو باشد، امکان اخذ ویزای درمانی (Medical Visa) برای ورود به مالزی وجود دارد — البته با شرایط خاص:

• داشتن مدارک پزشکی ترجمه‌شده و تأیید پزشک متخصص
• اثبات ناتوانی در درمان در کشور مبدأ
• دعوت‌نامه از بیمارستان یا کلینیک معتبر در مالزی

🔸 این نوع ویزا تحت نظارت وزارت بهداشت و اداره مهاجرت مالزی صادر می‌شود و اغلب موقتی است (۳ تا ۶ ماه).

۳. پذیرش موقت توسط سازمان‌های غیردولتی (NGOها)

برخی از سازمان‌های غیردولتی بین‌المللی که در حوزه حقوق بشر، سلامت یا آموزش فعالیت می‌کنند، ممکن است شرایطی برای ورود یا حمایت موقت از افراد خاص فراهم کنند. البته:

• این حمایت‌ها معمولاً به‌معنای اقامت دائم نیست.
• بیشتر در شرایط بحرانی یا ارجاعی از سوی نهادهای بین‌المللی اتفاق می‌افتد.

قوانین مالزی به NGOها اجازه اقامت دادن رسمی به افراد را نمی‌دهد، اما آن‌ها می‌توانند در حفاظت، درمان یا انتقال فرد به کشور ثالث نقش داشته باشند.

ویزاهای مجاز مالزی در برابر ویزای بشردوستانه

در سیستم مهاجرتی مالزی، انواع ویزاها مشخصاً تعریف شده‌اند:

• ویزای تحصیلی مالزی
• ویزای کاری
• ویزای همراه
• ویزای توریستی
• ویزای MM2H برای اقامت طولانی سرمایه‌گذاران

اما در هیچ‌یک از این دسته‌ها، ویزایی با عنوان “Humanitarian Visa” یا “ویزای بشردوستانه” وجود ندارد. حتی در بروشورها، فرم‌ها یا وب‌سایت رسمی اداره مهاجرت مالزی (https://www.imi.gov.my
) نیز اشاره‌ای به این مفهوم نشده است.

سؤالات متداول درباره ویزای بشردوستانه مالزی (FAQ)