شریف اِستادی مالزی تخصص ماست
مدرک تحصیلی تان را از دانشگاه های مالزی گرفته اید و حالا دنبال راهی برای ارزشیابی آن در ایران هستید؟ یا شاید قصد دارید برای تحصیل به مالزی بروید و می‌خواهید مطمئن باشید که مدرک تان در ایران پذیرفته می‌شود؟ در این مقاله، تمام مراحل، قوانین، ضوابط و شرایط ارزشیابی مدارک دانشگاهی مالزی رو بر اساس جدیدترین آیین‌نامه‌های وزارت علوم بررسی کرده ایم.
از لیست دانشگاه‌های مورد تایید گرفته تا تفاوت‌های مهم بین مدارک حضوری، نیمه‌حضوری، آنلاین و…اگر این موضوع برایتان مهم است، این مقاله دقیقاً برای شما نوشته شده است.
چرا نیاز به ارزشیابی مدارک تحصیلی از خارج دارید؟
ارسال مدارک تحصیلی اخذ شده از دانشگاه‌های مالزی و سایر کشورها در رشته‌های غیرپزشکی برای افرادی که می‌خواهند از مدرک خود در ایران استفاده کنند، ضروری است.
هدف از این کار، تطبیق و همتراز کردن ارزش علمی مدرک دریافتی با مدارک تحصیلی رسمی داخل کشور است. وزارت علوم، تحقیقات و فناوری از طریق سازمان امور دانشجویان و اداره کل امور دانش‌آموختگان مسئول ارزشیابی مدارک تحصیلی غیرپزشکی اخذ شده از خارج از کشور است.
کمیسیون‌های تخصصی ارزشیابی مدارک، طبق آیین‌نامه و مصوبات شورای ارزشیابی، مدارک را بررسی می‌کنند.
شرایط کلی ارزشیابی مدارک تحصیلی خارج از کشور
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به‌صورت در صورت رعایت این ضوایط مدارک را ارزشیابی می کند.
- قوانین کشور محل تحصیل هم اهمیت دارند.
علاوه بر قوانین آموزش عالی ایران، باید ضوابط آموزشی کشور محل تحصیل هم رعایت شده باشد. این مقررات از سوی شورای ارزشیابی تعیین و از طریق سایت اداره کل اطلاع‌رسانی می‌شود. - فقط دوره‌های حضوری معتبرند.
اگر مدرکت از دوره‌ی حضوری باشد، در همه مقاطع امکان ارزشیابی وجود دارد. دوره‌های نیمه‌حضوری فقط در مقطع دکتری آن هم با رعایت سایر شرایط، قابل بررسی‌اند. - مدارک غیرحضوری رد می‌شوند.
حتی اگر دانشگاه معتبری هم باشد، تا وقتی دوره‌ات غیرحضوری بوده، مدرکت ارزشیابی نخواهد شد. - دانشگاهت باید در فهرست مؤسسات قابل قبول باشد.
اگر دانشگاه تو در لیست مؤسسات غیرقابل قبول باشد، مدرکت به‌هیچ‌وجه بررسی نمی‌شود. - مؤسسات ضعیف در مقاطع بالا پذیرفته نیستند.
در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری، اگر دانشگاه در گروه «ضعیف» قرار بگیرد، ارزشیابی ممکن نیست. - فقط مدارک مطابق با مقاطع رسمی ایران بررسی می‌شوند.
مدرکت باید در یکی از مقاطع رسمی: کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد یا دکتری باشد. کمیسیون ارزشیابی عنوان رشته، گرایش و سابقه تحصیلی‌ات را هم بررسی خواهد کرد. - اگر مدرک قبلی‌ات صرفاً استخدامی یا معادل بوده، مشکلی ایجاد می‌شود.
حتی اگر در ادامه در دانشگاه معتبر تحصیل کرده باشی، اگر مقطع قبلی‌ات فقط ارزش استخدامی داشته، مدارکت ارزشیابی نمی‌شود. - برای زبان و ادبیات فارسی، فقط تا مقطع ارشد قابل بررسی است.
مدارک این رشته از دانشگاه‌های معتبر خارجی فقط در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد با ارزیابی دقیق کیفی پذیرفته می‌شوند. دوره‌ی دکتری این رشته از خارج کشور ارزشیابی نخواهد شد. - دامپزشکی شرایط خاص دارد.
برای دوره‌ی شش‌ساله، باید پایان‌نامه داشته باشی و دست‌کم ۲۲۰ واحد در مقطع دکترای حرفه‌ای گذرانده باشی. دوره‌های پنج‌ساله فقط در صورتی با مدرک کارشناسی ارشد ارزشیابی می‌شوند که پایان‌نامه ارائه شده باشد. - ممکن است لازم باشد توانایی‌ات را اثبات کنی.
حتی اگر از دانشگاه معتبری فارغ‌التحصیل شده باشی، شورای ارزشیابی می‌تواند تصمیم بگیرد که برای تأیید مدرکت، مصاحبه بدهی، آزمون بدهی، یا حتی از پایان‌نامه‌ات دفاع کنی. گاهی هم ممکن است از تو مقاله یا شواهد حرفه‌ای بخواهند.
مراحل ارزشیابی مدارک تحصیلی مالزی در ایران
ارزشیابی مدرک تحصیلی مالزی در ایران یک کار اداری ساده نیست. این فرآیند چند مرحله مشخص دارد که هدفش اطمینان از اعتبار علمی مدرک و تطابق آن با استانداردهای آموزشی کشور است. در ادامه، این مراحل را برایتان توضیح می‌دهیم:
- بررسی اصالت مدارک: صحت صدور مدرک، نام دانشگاه، رشته، مقطع.
- سنجش سطح علمی: بررسی محتوای دروس و تطبیق با استانداردهای داخلی.
- ارزیابی تخصصی و حرفه‌ای: رزومه کاری، پروژه، مقاله یا مصاحبه در صورت نیاز.
اهمیت ارزشیابی مدارک تحصیلی دانشگاه های مالزی
ارزشیابی مدارکی که در فرآیند تحصیل در مالزی گرفته اید برای ادامه تحصیل و یا کسب جایگاه شغلی پس از فارغ التحصیلی تان اهمیت دارد. با توجه به اینکه مدارک تحصیلی نشان دهنده سطح تحصیلات، دانش و تخصص شما است، ارزشیابی در فرآیند انتخاب و استخدام کاربرد زیادی دارد.
منظور از این کار بررسی و سنجش صحت و صداقت مدارک تحصیلی فرد و سنجش قابلیت‌های او در انجام وظایف مربوطه شغلی است.
مدت زمان تحصیل در مالزی برای ارزشیابی
طول مدت اقامت دانشجویی لازم برای تحصیلات حضوری و نیمه‌حضوری (به استناد گذرنامه) به شرح زیر می باشد:
|
دوره تحصیلی |
طول دوره تحصیلی(ماه) |
حداقل مدت اقامت دانشجویی لازم برای تحصیلات حضوری(ماه) |
حداقل مدت اقامت دانشجویی لازم برای تحصیلات نیمه‌حضوری |
|
کاردانی |
24 | 16 | ـــــ |
|
کارشناسی سه ساله |
36 | 23 | ـــــ |
|
کارشناسی چهارساله |
48 | 30 | ـــــ |
|
کارشناسی‌ارشد یکساله |
12 | 9 | ـــــ |
|
کارشناسی‌ارشد دوساله |
24 | 12 | ـــــ |
|
کارشناسی‌ارشد پنج ساله |
60 | 36 | ـــــ |
|
دکتری |
36 الی 48 | 24 | 14 ماه |
شرایط ارزشیابی مدارک تحصیلی دانشگاه های مالزی
واقعیت این است که ارزشیابی مدارک دانشگاه‌های مالزی، بسته به مقطع تحصیلی و اعتبار مؤسسه‌ای که در آن تحصیل کرده‌اید، تفاوت‌هایی دارد. در ادامه، به‌صورت دقیق و بی‌طرفانه این شرایط را با شما مرور می‌کنیم:
🔹 ارزشیابی مدرک کاردانی
اگر مدرک کاردانی مالزی را از یکی از مؤسسات زیر گرفته‌اید، بررسی اعتبار آن بستگی به رتبه دانشگاه دارد:
مدارک مؤسسات ممتاز، خوب یا متوسط، پس از تأیید اصالت و بررسی در کمیسیون تخصصی، امکان ارزشیابی دارند.
اگر مؤسسه شما در گروه ضعیف قرار گرفته باشد، تصمیم‌گیری نهایی برعهده کمیسیون تخصصی مربوطه است و ممکن است نیاز به بررسی‌های بیشتر باشد.
🔹 ارزشیابی مدرک کارشناسی
برای ارزشیابی مدرک کارشناسی مالزی، ابتدا باید مدرک دیپلم دوازده‌ساله یا پیش‌دانشگاهی معتبر داشته باشید. سپس شرایط زیر بررسی می‌شود:
اگر دانشگاهتان در گروه ممتاز یا خوب باشد، ارزشیابی معمولاً بدون شرط خاصی انجام می‌شود.
اگر دانشگاهتان متوسط یا ضعیف باشد، باید سه شرط زیر را هم داشته باشید:
معدل دیپلم یا پیش‌دانشگاهی‌تان حداقل ۱۴ باشد یا معادل آن.
رشته تحصیلی دبیرستان و دانشگاهتان باهم سازگار باشند.
اگر یکی از دو شرط بالا را ندارید، باید در آزمون سراسری کارشناسی‌ارشد در رشته مرتبط شرکت کنید و حداقل ۸۰٪ نمره آخرین فرد قبول‌شده را کسب کنید یا به تشخیص کمیسیون، در یک آزمون کتبی جداگانه شرکت نمایید.
🔹 ارزشیابی مدرک کارشناسی‌ارشد
برای ارزشیابی مدرک ارشد مالزی، ابتدا باید مدرک کارشناسی معتبری داشته باشید (از دانشگاه‌های داخل یا از مؤسسات گروه ممتاز یا خوب). سپس:
اگر دانشگاه ارشدتان ممتاز یا خوب باشد، مدرک‌تان قابل بررسی است.
اگر دانشگاه ارشدتان متوسط باشد، باید شرایط زیر را هم داشته باشید:
رشته مقطع ارشدتان با مقطع کارشناسی هماهنگ باشد.
معدل کل کارشناسی‌تان حداقل ۱۴ یا معادل آن باشد.
اگر هر یک از این دو شرط را ندارید، ممکن است لازم باشد از طریق مصاحبه علمی، آزمون، یا ارائه مقاله پژوهشی، توانمندی‌تان را به تشخیص کمیسیون تخصصی اثبات کنید.
🔹 ارزشیابی مدرک دکتری
اگر مدرک دکتری‌تان را از یکی از دانشگاه‌های ممتاز یا خوب مالزی گرفته‌اید، شرط اصلی برای ارزشیابی این است که:
مدرک کارشناسی‌ارشد معتبری داشته باشید (از داخل کشور یا دانشگاه‌های معتبر خارجی مورد تأیید وزارت علوم).
در این مقطع نیز ممکن است، بنا به تشخیص کمیسیون ارزشیابی، از شما درخواست شود در مصاحبه علمی، دفاعیه، یا بررسی سوابق علمی و پژوهشی شرکت کنید.
ارزشیابی مدارک دکتری از مؤسسات
برای اینکه مدرک دکتری‌تان از یک دانشگاه متوسط قابل ارزشیابی باشد، باید:
مدرک کارشناسی و کارشناسی‌ارشد معتبر (از دانشگاه‌های داخل یا مؤسسات خارجی مورد تأیید وزارت) داشته باشید.
رساله‌ای با کیفیت علمی قابل قبول ارائه دهید که در جلسه‌ای تخصصی و با نظر کارشناسان منتخب کمیسیون ارزشیابی ارزیابی شود.
🧾 ارزشیابی دکتری نیمه‌حضوری فقط برای مؤسسات خوب و ممتاز
اگر تحصیلات دکتری‌تان نیمه‌حضوری بوده:
فقط در صورتی قابل ارزشیابی است که در یکی از مؤسسات ممتاز یا خوب تحصیل کرده باشید.
شرایط ارزشیابی‌تان دقیقاً مشابه کسانی است که حضوری در دانشگاه متوسط تحصیل کرده‌اند.
مدرک نیمه‌حضوری از مؤسسات متوسط یا ضعیف، قابل ارزشیابی نیست.
از زمان تصویب آیین‌نامه، فقط کسانی که در دانشگاه خوب یا ممتاز و در رشته‌ای مرتبط با مقاطع قبلی تحصیل کرده باشند، امکان ارزشیابی دارند.
توصیه می‌شود یک استاد راهنمای دوم داخلی (عضو هیئت علمی مجاز) برای پایان‌نامه داشته باشید؛ این کار روند ارزشیابی را برایتان تسهیل می‌کند.
📄 شرایط ارزشیابی مقالات علمی–پژوهشی
اگر مقاله ارائه می‌دهید، باید خودتان نویسنده اصلی مقاله باشید. مقاله‌تان مرتبط با پایان‌نامه یا رساله دکتری باشد. مقاله در نشریات علمی–پژوهشی معتبر بین‌المللی چاپ شده باشد.
در برخی رشته‌ها مثل زبان و ادبیات خارجی، چاپ مقاله در نشریات علمی کشورهای مربوطه (مثلاً کشورهای عربی یا روس‌زبان) می‌تواند ملاک ارزشیابی باشد.
🧩 موارد خاص
اگر مدرک دکتری‌تان را بدون داشتن کارشناسی‌ارشد گرفته‌اید، فقط در صورتی ارزشیابی می‌شود که دانشگاهتان در گروه ممتاز یا خوب باشد.
اگر دو مقطع متوالی (مثلاً ارشد و دکتری) را گرفته‌اید، اما مقطع پایین‌تر در دانشگاهی غیرمعتبر بوده، مقطع بالاتر طبق ضوابط موسسات ضعیف یا متوسط بررسی می‌شود و ممکن است غیرقابل ارزشیابی باشد.
در رشته‌های هنری و صنعتی که نیاز به مهارت حرفه‌ای دارند، در صورت تأیید مؤسسه، کلمه “حرفه‌ای” در ارزش‌نامه درج خواهد شد.
مدرک DBA تنها در صورتی به‌عنوان دکتری پذیرفته می‌شود که شامل تهیه و دفاع از رساله باشد؛ در غیر این صورت، ارائه مقاله علمی–پژوهشی الزامی است.
اعتبارسنجی موسسات آموزشی
1. هر یک از موسسات و شعب آنان در کشورهای مختلف، بر اساس ویژگی‌های عمومی، آموزشی، پژوهشی و فناوری، اداری ـ مالی و رفاهی، بررسی و با تصویب شورای ارزشیابی مدارک تحصیلی، به یکی از گروه‌های زیر سطح بندی می‌شوند و به نحو مقتضی از طریق اداره کل اطلاع‌رسانی می‌گردد.
گروه الف: موسسات ممتاز؛
گروه ب: موسسات خوب؛
گروه ج: موسسات متوسط؛
گروه د: موسسات ضعیف؛
گروه هـ : موسسات غیر قابل قبول؛
2. جهت اعتبارسنجی دانشگاه‌های خارجی عنداللزوم حضور رایزن علمی یا اخذ نظریه مکتوب آنان در بررسی و تصویب ضروری است.
3. اعتبارسنجی موسسات خارجی در صورت لزوم هر سال یک‌بار انجام می‌شود.
4. اعتبار علمی موسسات (و نیز شعب آنان در سایر کشورها) بر مبنای نظر «مرجع قانونی ذیربط» در کشور (های) متبوع و نظر کارشناسی اداره کل امور دانش‌آموختگان تعیین می‌گردد.
