شوک فرهنگی ناشی از مهاجرت، احساسات و واکنشهایی است که در مواجهه با یک فرهنگ جدید ایجاد میشود. این احساسات میتواند شامل احساس اضطراب، غم، تنهایی، گمگشتگی باشد. شوک فرهنگی مهاجرت، یک پدیده غیر قابل اجتناب است که اغلب افراد مهاجر را تحت تأثیر قرار میدهد. در این مقاله، به بررسی مراحل مختلف شوک فرهنگی مهاجرت، علائم و راهکارهای مقابله با آن میپردازیم.
می خوای برات از شرایط مهاجرت بگم؟
شوک فرهنگی ناشی از مهاجرت چیست؟
مهاجرت به کشور جدید میتواند تجربهای تازه و اتفاقی نو باشد، ولی در عین حال، ممکن است شما را با شوک فرهنگی مواجه کند. این مفهوم، که بیشتر به عنوان یک “تضاد فرهنگی” شناخته میشود، حاصل تفاوت بین کشورهای مبدا و مقصد است. احتمالاً این سوال برای شما پیش آمده که “علائم شوک فرهنگی چیست و چگونه با آن کنار بیایم؟ حقیقت این است که شوک فرهنگی میتواند در تمامی جنبههای زندگی شما تاثیر بگذارد و نشانههای آن در افراد مختلف، متفاوت است.
علائم شوک فرهنگی
- احساس غم و ناامیدی: شوک فرهنگی میتواند با احساس تنهایی و ناامیدی همراه باشد. به عنوان مثال، افکاری مثل “من هرگز به این فرهنگ جدید عادت نخواهم کرد” یا “من همیشه تنها خواهم ماند.” گریبانتان را میگیرد.
- اضطراب و استرس: شوک فرهنگی میتواند باعث اضطراب و استرس شدید شود. ممکن است احساس کنید که دائماً در حال نگرانی و تنش هستید و نمیتوانید آرام شوید.
- بیحوصلگی: یکی دیگر از نشانههای شوک فرهنگی بیحوصلگی است. احساس میکنید که هیچ کاری برای انجام دادن ندارید و نمیتوانید خود را سرگرم کنید.
- انزوا و تنهایی: شوک فرهنگی میتواند باعث انزوا و تنهایی شود. دور شدن از دوستان و خانواده خود باعث میشود احساس کنید که نمیتوانید با کسی ارتباط برقرار کنید.
- عدم تمایل به فعالیت: عدم تمایل به فعالیتهای جدید و نداشتن انرژی کافی برای انجام کارها، طوری که دلتان میخواهد فقط در رختخواب بمانید.
- تغییر در رفتار غذاخوری و خوابیدن: شاید بیشتر یا کمتر از حد معمول بخورید و بخوابید یا اصلاً نتوانید خوب بخوابید.
- بیخوابی یا پرخوابی: بیخوابی یا پرخوابی نیز از عوارض این پدیده اجتماعی است.
- تنفر از کشور یا افراد جدید:در برخی افراد عوارضی مانند تنفر از کشور یا افراد جدید دیده میشود. ممکن است احساس کنید که در کشور اشتباهی هستید و نمیتوانید با مردم ارتباط برقرار کنید.
راه های مقابله با شوک فرهنگی
اگر با در روند مهاجرت با شوک فرهنگی مواجه شدهاید، مهم است که بدانید تنها نیستید و راههایی برای مقابله با آن وجود دارد. مشاوره شریف برای شما از راهکارهای مقابله با شوک فرهنگ میگوید:
- پذیرش: اولین قدم این است که شوک فرهنگی را بپذیرید. این یک تجربه طبیعی است که همه مهاجران آن را تجربه میکنند. سعی نکنید که احساسات خود را سرکوب کنید یا آن را انکار کنید.
- اطلاعات جمع آوری کنید: درباره کشور جدید، فرهنگ و مردم آن اطلاعات جمع آوری کنید. این به شما کمک میکند تا با فرهنگ جدید آشنا شوید و انتظارات خود را مدیریت کنید.
- با افراد جدید آشنا شوید: سعی کنید با افراد جدید از فرهنگ جدید آشنا شوید. در جامعه جدید ادغام شوید تا احساس تنهایی کمتری داشته باشید.
- به خودتان زمان بدهید: سازگاری با یک فرهنگ جدید زمان میبرد. انتظار نداشته باشید که بلافاصله احساس راحتی کنید.
- یاد بگیرید چگونه با مشکلات و چالشهایی که در فرهنگ جدید با آنها مواجه میشوید، مقابله کنید. به عنوان مثال، اگر مشکل درک زبان دارید، میتوانید در کلاسهای زبان شرکت کنید یا از اپلیکیشنهای یادگیری زبان استفاده کنید.
- یاد بگیرید چگونه تصمیمات مستقل بگیرید. به عنوان مثال، اگر برای انتخاب مکان زندگی یا شغل جدید نیاز به کمک دارید، اطلاعات لازم را جمعآوری کنید و براساس آنها تصمیم بگیرید.
- فعال باشید و برنامههای روزانه خود را دنبال کنید و اجازه ندهید احساسات منفی شما را از روزمرگی دور کند. به عنوان مثال، اگر قبلاً عادت داشتید ورزش کنید، حتی اگر در کشور جدید هستید، باید این برنامه را ادامه دهید.
- تقویت مهارتهای زندگی، مهارتهای ارتباطی و تابآوری خود را تقویت کنید. به عنوان مثال، شما میتوانید کتابهایی در مورد این موضوعات بخوانید یا به کارگاههایی برای افزایش این مهارتها بپیوندید.
مراحل سازگاری با فرهنگ جدید
فرایند سازگاری با فرهنگ جدید در روند مقابله با شوک فرهنگی ناشی از مهاجرت، بسیار شبیه به یک سفر دریایی با یک کشتی عظیم الجثه است. شاید در روزهای اول همه چیز برایتان عجیب و گیج کننده باشد و دچار دریازدگی شوید، ولی بعد از گذشت زمان و گشت و گذار در کشتی، متوجه زیباییهای این سرزمین ناشناخته خواهید شد. به طور خاص مراحل سازگاری با فرهنگ جدید شامل چهار مرحله کلیدی است:
1)مرحله شادابی و حیرت
این مرحله معمولاً به عنوان “دوران عسل” معروف است. اینجاست که افراد تازه وارد به کشور جدید، بر جذابیت ها و نوآوری های فرهنگ میزبان تمرکز میکنند. به عنوان مثال، یک فرد که به تازگی به چین مهاجرت کرده است، ممکن است از تنوع غذاها، حقوق شهروندی و یا پیشرفت های تکنولوژیکی این کشور متحیر شود.
2)مرحله تأثیر فرهنگی
در این مرحله، واقعیت زندگی در کشور جدید شروع به نمایان شدن میکند و تفاوت های فرهنگی به تدریج بیشتر و بیشتر آشکار میشوند. این تأثیرات ممکن است ناشی از دست دادن شبکه اجتماعی قبلی، روبرو شدن با سوءتفاهم ها و تبعیض ها، یا چالش های زبانی باشد. به عنوان مثال، فردی که به تازگی به آلمان مهاجرت کرده است، ممکن است متوجه شود که جریان زندگی شهری برای او بیش از حد سریع است، یا کنار آمدن با لهجه محلی برایش سخت باشد.
3) مرحله بازیابی
در این مرحله، مهاجران شروع به فهم قوانین و اصول فرهنگی جدید میکنند. آنها به تدریج یاد بگیرند چگونه از سیستم های حمل و نقل عمومی استفاده کنند، با مردم محلی ارتباط برقرار کنند یا حتی کارهای ساده مانند خرید از یک فروشگاه محلی را انجام دهند.
4) مرحله پذیرش و هماهنگ سازی
در انتها، مهاجران میتوانند فرهنگ جدید را قبول کرده و با آن کنار بیایند، حتی اگر همچنان بعضی از جنبههای آن را دوست نداشته باشند! این مرحله ممکن است سال ها به طول بیانجامد اما در نهایت، فرد می تواند احساس کند که به محل جدیدی که در آن زندگی می کند، تعلق داشته و با آن کنار بیاید.
10 نکته طلایی با رفع شوک فرهنگی
مهاجرت به یک کشور جدید، همچون یک رویای دست نیافتنی به نظر میرسد. خیابانهای جدید، زبان ناآشنا، آداب و رسوم متفاوت، همه اینها میتوانند هیجانانگیز باشند. ولی در عین حال تا حدودی ترسناک و ناشناخته!
شوک فرهنگی ناشی از مهاجرت در واقع نوعی احساس گیجی و دست پاچگی است. یک پدیده رایج و قابل پیش بینی!
اگر به عنوان یک ایرانی در حال مهاجرت به کشور جدید هستید، احساساتی بودنتان شاید شرایط را برایتان سختتر کند. راهکارهای مفید برای مواجهه با شوک فرهنگی را با هم بخوانیم:
- احترام به فرهنگ کشور مقصد: نگاهی بیطرفانه به فرهنگ، باورها، و آداب و رسوم جدید داشته باشید و از آنها یاد بگیرید. این کار را می توانید با یادگیری در مورد تاریخ، زبان و آداب و رسوم فرهنگ خود شروع کنید.
- باز بودن فکر و دیدگاه روشن داشتن؛ با دیدگاه باز و روشنفکری به فرهنگ و ایدئولوژیهای جدید نگاه کنید.
- همرنگ جماعت شدن: از زبان بدن و رفتار افراد محلی یاد بگیرید و سعی کنید در برخوردها و رفتارهای خود به آنها شبیه شوید. با مردم جدید آشنا شوید. می توانید در کلاس ها، باشگاه ها و سایر فعالیت های اجتماعی شرکت کنید. در محله خود قدم بزنید و با همسایگان خود سلام کنید.
- درک و پذیرش رفتارهای اجتماعی و آداب و رسوم جدید، برای فهم بهتر فرهنگ جدید، رفتارهای اجتماعی و آداب و رسوم جدید را بپذیرید. این کار را می توانید با خواندن کتاب ها، مقالات و وب سایت ها در مورد فرهنگ جدید انجام دهید. همچنین می توانید با مردم محلی صحبت کنید و در مورد فرهنگ از آنها بپرسید.
- حفظ سلامتی جسمی: در حین سفر و حضور در محیط جدید، از سلامتی خود مراقبت کنید و به استراحت و تغذیه مناسب توجه داشته باشید.
- به اشتراک گذاشتن نگرانیها: نگرانیهای خود را با دیگران که در شرایط مشابه هستند به اشتراک بگذارید و از تجربیات آنها استفاده کنید.
- مقابله با دلتنگی برای وطن: ارتباط با خانواده و دوستان در کشور خود، مراجعه به رستورانها و فروشگاههایی که محصولات محلی شما را عرضه میکنند، و بهرهبرداری از تکنولوژیهای ارتباطی میتواند به مقابله با این حس کمک کند.
- غلبه بر احساسات منفی: در هنگام مواجهه با چالشهای فرهنگی، از قدرت داخلی خود برای غلبه بر احساسات منفی استفاده کنید.
- پشتکار و تقویت اعتماد به نفس: با پشتکار و تقویت اعتماد به نفس، میتوانید تجربیات جدید و ناشناخته را بپذیرید و به محیط جدید سازگار شوید.
- صبور باشید. سازگاری با فرهنگ جدید زمان می برد. خود را تحت فشار قرار ندهید تا بلافاصله همه چیز را یاد بگیرید یا همه چیز را دوست داشته باشید. فقط به خودتان زمان دهید تا با فرهنگ جدید سازگار شوید.