دفاع از تمامیت ارضی کشور با 2 سال خدمت وظیفه عمومی
ویژهنامه مقررات خدمت وظیفه عمومی، ویژه مشمولان ایرانی مقیم خارج از کشور دارای فصول زیر میباشد:
فصل اول: كليات
فصل دوم: اعزام به خدمت
فصل سوم: معافيت تحصيلي
فصل چهارم: معافيت كفالت
فصل پنجم: معافيت پزشكي
فصل ششم: معافيت موارد خاص
فصل هفتم: معافيت در قبال پرداخت وجه
فصل هشتم: تردد مشمولان مقيم خارج از كشور
فصل نهم: ميزان وثيقه براي خروج از كشور
فصل دهم: سوالات مربوط به مشمولان ايراني مقيم خارج از كشور
امروزه در كشورهاي مختلف دنيا متناسب با شرايط محيطي، جغرافيايي، فرهنگي، اقتصادي و دفاعي هر كشور و نیز تهديداتي كه از سوی دشمنان آن كشور متصور است، در خصوص خدمت وظيفه عمومي جوانان خود، تصميمات متفاوتي را اتخاذ كردهاند.
در جمهوري اسلامي ايران با توجه به وسعت كشور و داشتن بيش از چند هزار كيلومتر مرز مشترك زميني و دريايي با تعداد 15 كشور در مجاورت، تهديداتي از سوي دشمنان دين و كشور عليه اين نظام متصور است.
گفتنی است؛ حضور 2 ساله جوانان در سن مشموليت در نيروهاي نظامي و انتظامي براي ايجاد امنيت و دفاع از استقلال، تماميت ارضي ايران و نظام جمهوري اسلامي، جان، مال و ناموس مردم به عنوان يك تكليف ديني و ملي پيشبيني شده است.
استفاده بهينه از تواناييهاي جوانان در طول 2 سال خدمت سربازي
لازم به ذکر است؛ مدت 2 سال مشمولیت در شرايط بحراني و يا عادي با تصويب مقام معظم رهبري قابل تغيير است كه در سال 87 اين مدت در مناطق عملياتي 17 ماه، محروم و بد آب و هوا 18 ماه و ساير مناطق كشور 20 ماه ميباشد .
رويكردي كه امروز در جمهوري اسلامي ايران در خصوص خدمت وظيفه عمومي مطرح شده، اين است كه ما بايد تلاش كنيم علاوه بر استفاده بهينه از تواناييهاي جوانان در طول 2 سال خدمت سربازي، اين 2 سال را به دوران رشد و تعالي جوانان و تربيت و كادرسازي براي كشور تبديل نماییم.
با اين رويكرد؛ اقدامات اساسي ذيل به عنوان اولويت در نيروهاي مسلح، پيشبيني و در حال اجرا ميباشد:
1 ـ به كارگيري نيروهاي متخصص در تخصصهاي مربوطه در حد توان و متناسب با نياز نيروهاي مسلح
2 ـ اصلاح قوانين با هدف خوشايندسازي خدمت سربازي
3 ـ تلاش براي به كارگيري سربازان در نزديكترين مكان ممكن به محيط زندگي فرد، با حفظ توان رزمي نيروهاي مسلح
4 ـ تقويت آموزشهاي اخلاقي و تربيتي سربازان در طول خدمت
5 ـ پيشبيني اجراي آموزشهاي فني و حرفهاي در كنار ساير آموزشهاي نظامي ـ تخصصي براي سربازان
6 ـ ساماندهي مراكز آموزشي رزم مقدماتي نظامي و بهبود وضعيت آنها، اصلاح نسبي حقوق، جيره ادواري و تغذيه سربازان
7 ـ استفاده از سربازان متخصص در امور سازندگي، آموزشي، بهداشتي و درماني با مامور نمودن سربازان به وزارتخانهها و سازمانهاي دولتي با رعايت حفظ آمادگي رزمي نيروهاي مسلح كه هم اكنون تعداد زيادي از جوانان را در حال خدمت در اين مجموعهها داريم.
مقررات ويژه مشمولان ايراني مقيم خارج از كشور
در خصوص موضوع خدمت وظيفه عمومي مشمولان ايراني مقيم خارج از كشور در حال حاضر از نظر ضوابط و مقررات، مشكل چنداني وجود ندارد و براي بيش از 90% از مشكلات، تدابير لازم اتخاذ شده است.
در اين راستا در گذشته، ضوابطي در خصوص مشمولان ايراني مقيم خارج از كشور وضع و اجرايي گرديد.
گفتنی است؛ اين امر با تشكيل شوراي ايرانيان مقيم خارج از كشور و تشكيل كارگروهها و كميتههاي تخصصي قوت گرفت و ضمن پيشبيني تسهيلات خاص براي اين افراد، اقدام به شفافسازي وضعيت خدمت وظيفه آنان گرديد.
در ادامه، عناوين اقداماتي كه در اين راستا انجام شده به همراه كلياتي از قوانين خدمت وظيفه عمومي در اين ويژهنامه اعلام ميگردد.
به موجب ماده 1 قانون خدمت وظيفه عمومي، دفاع از استقلال و تماميت ارضي جمهوري اسلامي ايران، جان، مال و ناموس مردم، وظيفه ديني و ملي هر فرد ايراني است.
در اجراي اين وظيفه، تمام اتباع ذكور دولت جمهوري اسلامي ايران مكلف به انجام خدمت وظيفه عمومي برابر مقررات اين قانون هستند.
خاطرنشان میشود؛ هيچ فرد مشمول، خدمت وظيفه عمومي را جزء در موارد مصرحه در اين قانون نميتوان از خدمت معاف كرد.
سن مشموليت در جمهوری اسلامی ایران
هر فرد ذكور ايراني از اول فروردين ماه سالي كه طي آن سال وارد سن 19 سالگي ميشود، مشمول مقررات خدمت وظيفه عمومي خواهد شد.
سال احضار: سالي كه طي آن سال، افراد ذكور به سن 18 سال تمام ميرسند، سال احضار ناميده ميشود كه به شرح زير محاسبه و تعيين ميشود:
سال احضار = سال تولد + 18
مثال: 1387 = 1369 + 18
تذكر: واحدهاي وظيفه عمومي موظف هستند، در طول سال احضار به وضع مشمولان مقيم يا متولد حوزه مأموريت خود رسيدگي نمايند به طوري كه قبل از رسيدن به سال اعزام، تكليف تمام مشمولان، روشن شده باشد.
اين مسئوليت براي مشمولان ايراني مقيم خارج از كشور بر عهده نمايندگيهاي جمهوري اسلامي ايران در كشورهاي خارج است كه باید وضعيت مشمولان را با هماهنگي سازمان وظيفه عمومي مشخص نمايند.
سال اعزام:
سالي كه طي آن سال، افراد ذكور به سن 19 سال تمام ميرسند و برای انجام خدمت دوره ضرورت، بلامانع تشخيص داده شده و به خدمت اعزام ميشوند، سال اعزام ناميده شده و به شرح زير محاسبه و تعيين ميگردد:
سال اعزام = سال تولد + 19
مثال: 1388 = 1369 + 19
تذكر: به موجب ماده 3 قانون خدمت وظيفه عمومي، سن مشمولان و افراد تحت تكفل آنان از لحاظ خدمت وظيفه عمومي و يا معافيت از آن، تابع مندرجات اوليه اولين شناسنامه بوده و هر گونه تغييري كه بعد به عمل آمده باشد، از لحاظ وظيفه عمومي، معتبر نخواهد بود.
مدت خدمت وظيفه عمومي:
به موجب ماده 4 قانون خدمت وظيفه عمومي، مدت خدمت وظيفه عمومي 30 سال است و مراحل آن براي تمام مشمولان به شرح زير است:
الف ـ دوره ضرورت 2 سال است كه در حال حاضر با توجه به مصوبه فرماندهي معظم كل قوا تا یکم فروردین ماه 1389 با توجه به شرايط جغرافيايي محل خدمت، دوره ضرورت به شرح جدول ذيل خواهد بود:
ب ـ دوره احتياط 8 سال
ج ـ دوره ذخيره اول 10 سال
د ـ دوره ذخيره دوم 10 سال
رديف |
محل خدمت |
مدت خدمت (ماه) |
1 |
مناطق عادي |
18 |
2 |
مناطق محروم و بد آب و هوا |
17 |
3 |
مناطق عملياتي |
16 |
توضيح: مدت خدمت وظيفه عمومي در مناطق عادي براي دارندگان مدرك تحصيلي ليسانس 17 ماه، فوق ليسانس 16 ماه، دكترا 15 ماه و فوق دكترا 14 ماه ميباشد.
مدارك مورد نياز درخواست برگه اعزام به خدمت
1 ـ اخذ دفترچه راهنماي خدمت وظيفه عمومي از دفاتر پليس + 10 در داخل كشور و نمايندگيهاي جمهوري اسلامي ايران در خارج از كشور
2 ـ برگ تكميل شده وضعيت مشمولان (برگ شماره 2 دفترچه راهنماي خدمت وظيفه عمومي تكميل شود)
3 ـ برگ تكميل شده معاينه اوليه مشمولان (برگ شماره 5 دفترچه راهنماي خدمت وظيفه عمومي تكميل شود، مشروط بر اينكه پزشك، نتيجه معاينه تمامي اندامها را طبيعي تشخيص داده باشد)
4 ـ تصوير كارت ملي يا كارت موقت ملي مشمولان
5 ـ تصوير صفحه اول شناسنامه عكسدار (در صورت داشتن توضيحات، يك نسخه از صفحه آخر)
6 ـ تصوير گواهي آخرين مدرك تحصيلي (مشمولان داراي تحصيلات غير دانشگاهي برگه شماره 3 را تكميل نمايند)
7 ـ عكس 3 ×2 زمينه سفيد و تمام رخ مشمول (علاوه بر عكسهاي الصاقي به برگها، يك قطعه عكس)
8 ـ برگ واكسيناسيون كه تاريخ تلقيح واكسن در آن درج گرديده باشد.
اين تاريخ بايد حداقل 15 روز قبل از تاريخ اعزام به مركز آموزش باشد. (برگه شماره 4 تكميل شود)
9 ـ و برگه تكميل شده استعلام آخرين وضعيت مشمول، سنوات قبل از 64 (برگه شماره 1 تكميل گردد)
برگ واكسيناسيون
1 ـ مشمول باید قبل از ارائه درخواست اعزام به خدمت با مراجعه به نزديكترين مركز بهداشت نسبت به واكسيناسيون مننژيت و چندگانه اقدام نمايد.
2 ـ مركز بهداشت پس از انجام واكسيناسيون، ضمن درج تاريخ و نام واكسيناتور، محلهاي تعيين شده را با مهر واكسيناسيون و مركز بهداشت ممهور نمايد.
3 ـ مشمول باید قسمت اول را پس از انجام واكسيناسيون جدا نموده و همرا با ساير مدارك به سازمان وظيفه عمومي ناجا ارسال نمايد.
4 ـ قسمت دوم برگه نيز توسط مشمول جدا شده و نزد وي نگهداري شود تا هنگام مراجعه به مركز آموزش ارائه گردد.
تبصره: چنانچه روز اعزام با ايام تعطيلات مواجه گرديد، اعزام به اولين روز كاري بعد از تعطيلات موكول خواهد شد.
معافيت تحصيلي
** معافيت تحصيلي دانشآموزان
دانشآموزاني كه وارد سن 19 سالگي شده و طبق مقررات وزارت آموزش و پرورش و وظيفه عمومي در دوره متوسطه مشغول به تحصيل ميباشند، براي اخذ مدرك پيشدانشگاهي تا سن 24 سال تمام و براي اخذ ديپلم كار و دانش و فني و حرفهاي تا سن 22 سال تمام، مجاز به ادامه تحصيل به صورت حضوري و پيوسته بوده و تا پايان دوره تحصيل از معافيت تحصيلي بهرهمند خواهند بود.
تذكر 1: تحصيل دانشآموزان بايد به صورت پيوسته باشد.
تذكر 2: به دانشآموزان داوطلب آزاد، معافيت تحصيلي تعلق نميگيرد.
تذكر 3: تمام افراد برخوردار از معافيت تحصيلي در صورت انصراف و يا ترك تحصيل بايد طی مدت 4 ماه در داخل كشور و يك سال در خارج از كشور خود را به سازمان وظيفه عمومي ناجا در داخل كشور معرفي نمايند، تا غايب شناخته نشده و نسبت به تعيين تكليف نمودن وضعيت خدمتي آنان اقدام گردد.
مثال: مشمول؛ رضا نادري متولد 25 / 7 / 1364 در سال تحصيلي 85 و 84 در دوره متوسطه مشغول به تحصيل بوده و در تاريخ 17 / 2 / 85 ترك تحصيل نموده است و در مورخه 30 / 3 / 85 خود را معرفي نموده و درخواست اعزام به خدمت مينمايد كه پس از بررسي برابر روش جاري به تاريخ 19/ 5 / 85 براي وي برگ اعزام به خدمت بدون غيبت صادر خواهد شد.
** معافيت تحصيلي دانشجويان
مشمولان فارغالتحصيل ديپلم و پيشدانشگاهي غير غايب كه طبق مقررات وزارت علوم، تحقيقات و فناوري يا وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي و يا دانشگاه آزاد اسلامي در يكي از دانشگاهها و موسسات آموزش عالي مورد تائيد وزارتخانهها و دانشگاهي مذكور پذيرفته شوند تا پايان سقف تعيين شده به شرح جدول ذيل از معافيت تحصيلي برخوردار خواهند بود.
رديف |
مقطع تحصيلي |
حداكثر مدت مجاز (سال) |
1 |
كارداني |
3 |
2 |
كارشناسي ناپيوسته |
3 |
3 |
كارشناسي ارشد ناپيوسته |
3 |
4 |
دكتراي ناپيوسته |
5 |
5 |
كارشناسي پيوسته |
6 |
6 |
كارشناسي ارشد پيوسته |
8 |
7 |
دكتراي پزشكي پيوسته |
8 |
بر اساس مصوبه جديد ستاد كل نيروهاي مسلح، سقف تحصيلي معافيت تحصيل مشمولان وظيفه عمومي به شرح زير افزايش يافت:
الف ـ مقاطع كارداني، كارشناسي ناپيوسته و كارشناسي ارشد ناپيوسته يك ترم
ب ـ مقاطع كارشناسي پيوسته، دكتراي پزشكي پيوسته و دكتراي PHD دو ترم
تذكر 1 : دانشجوياني كه بيش از سقف مجاز به تحصيل خود ادامه دهند، غايب شناخته خواهند شد.
تذكر 2 : معافيت تحصيلي براي هر مقطع تحصيلي يك بار و حداكثر تا اخذ مدرك تحصيلي دكترا صادر ميشود.
تذكر 3 : مشمولان فارغالتحصيل فوق ديپلم و بالاتر، پس از فراغت از تحصيل حداكثر مدت 6 ماه در داخل كشور و يك سال در خارج از كشور فرصت دارند تا مدارك خود را برای روشن نمودن وضع مشموليت خود، به سازمان وظيفه عمومي و يا دفاتر نمايندگي جمهوري اسلامي ايران در كشورهاي خارجي ارسال نمايند، تا غايب شناخته نشوند.
مثال: مشمول جواد كاظمي در تاريخ 15/ 8 / 86 در مقطع كارداني فارغالتحصيل گرديده است و در تاريخ 10 / 2 / 87 خود را معرفي و درخواست اعزام به خدمت را دارد كه پس از بررسي مدارك براي وي برگه اعزام به خدمت بدون غيبت به تاريخ 1/ 4 / 87 صادر و ارسال ميگردد.
تذكر 4 : مشمولاني كه قصد ادامه تحصيل در مقاطع تحصيلي بالاتر را دارند، بايد طی مدت حداكثر 6 ماه پس از تاريخ فراغت از تحصيل در داخل كشور و يك سال در خارج از كشور در آزمون مقطع بالاتر شركت نموده و در صورت قبولي در آزمون و عدم ورود به غيبت، مجاز به ادامه تحصيل خواهند بود.
اين افراد چنانچه قبل از سپري شدن مدت فوق، مدارك خود را ارسال و به خدمت اعزام شوند در صورت قبولي در آزمون در هر مرحله از خدمت، ترخيص و معافيت تحصيلي براي آنان صادر خواهد شد.
تذكر 5 : ورود مشمولان به غيبت، مانع برخورداري آنان از معافيت تحصيلي خواهد بود.
تذكر 6 : دانشجوياني كه از تحصيل انصراف داده و ترك تحصيل نمايند، بايد طی مدت حداكثر 4 ماه از تاريخ انفصال از تحصيل در داخل كشور و يك سال در خارج از كشور مدارك خود را به سازمان وظيفه عمومي ارسال نمایند تا بدون غيبت به خدمت اعزام شوند.
** معافيت تحصيلي طلاب حوزههاي علميه
مشمولان غير ديپلم كه قبل از ورود به سن مشموليت (19 سالگي) در حوزههاي علميه به تحصيل اشتغال يابند، ميتوانند حداكثر تا سن 24 سالگي دوره مقدمات را طي و از معافيت تحصيلي بهرهمند شوند.
مشمولان تارك تحصيل دوره دبيرستان كه طی مدت 6 ماه از تاريخ ترك تحصيل، در حوزه علميه به تحصيل اشتغال يابند در صورتي كه دوره مقدمات را حداكثر تا سن 24 سالگي به اتمام رسانند، ميتوانند از معافيت تحصيلي بهرهمند شوند.
خاطرنشان میشود؛ برخورداري از معافيت تحصيلي در مقاطع بالاتر از مقدمات در حوزههاي علميه مشروط به عدم ورود به غيبت مشمول ميباشد.
چگونگي ادامه تحصيل مشمولان در خارج از كشور
ادامه تحصيل دانشجويان در خارج از كشور، صرفاً در موارد زیر مجاز میباشد.
* در اجراي مصوبات مربوط به نخبگان و استعدادهاي برتر
* قانون نحوه تأمين اعضاي هيئت علمي
* قانون اعزام دانشجو به خارج از كشور
* معافيت دانشآموزي (ماده 19)
* و معافيت دانشجويي (ماده 21).
قانون ادامه تحصيل نخبگان
1 ـ نخبگان با معرفي بنياد ملي نخبگان، مجاز به خروج از كشور براي ادامه تحصيل ميباشند.
همچنین نخبگاني كه پروژههاي تحقيقاتي خود را در نزد بنياد نخبگان نيروهاي مسلح انتخاب كردهاند، صرفاً با موافقت اين بنياد، مجاز به خروج از كشور هستند.
2 ـ براي احراز استعدادهاي برتر و نخبگي، مصوبات متعددي وجود دارد كه برابر فرآيند تعيين شده توسط بنياد ملي نخبگان، انجام شده و به طور كلي شامل افراد ذيل ميباشد:
برگزيدگان المپيادهاي علمي معتبر داخلي و جهاني
* نفرات اول تا سوم المپيادهاي معتبر جهاني و بينالمللي دانشآموزي
* راهيافتگان مرحله نهائي المپيادهاي معتبر جهاني و بينالمللي دانشآموزي
* نفرات اول تا سوم المپيادهاي معتبر بينالمللي دانشآموزي
* نفرات اول تا سوم المپيادهاي علمي دانشجويي كشور
* و نفرات اول تا سوم المپيادهاي معتبر علمي دانشآموزي كشور.
برگزيدگان از ميان آزمونهاي سراسري
* 100 نفر اول گروه رياضي فيزك مقطع كارشناسي
* 50 نفر اول گروه علوم تجربي مقطع كارشناسي
* 50 نفر اول گروه علوم انساني مقطع كارشناسي
* و 20 نفر اول رشتههاي هنر.
مخترعان، مكتشفان و آفرينندگان آثار بديع و ارزنده ادبي و هنري
* برگزيدگان مسابقات و جشنوارههاي علمي معتبر داخلي و خارجي از قبيل خوارزمي و رازي
* برگزيدگان از ميان مخترعان و مكتشفان ايراني كه اختراع و اكتشاف آنان در مراجع ذيصلاح داخلي و خارجي به ثبت رسيده باشد.
* و برگزيدگان از ميان آفرينندگان آثار بديع و ارزنده هنري درحوزههاي موسيقي، نقاشي، هنرهاي تجسمي، هنرهاي نمايشي، معماري و غيره با معرفي مراجع معتبر.
دانشآموختگان برتر
* برگزيدگان از ميان نفرات اول دانشآموخته رشتههاي دانشگاهي (كارشناسي و بالاتر) داخل كشور و حوزههاي علميه (سطح يك بالاتر)
* برترينهاي مسابقات علوم قرآني
* برگزيدگان نفرات اول تا سوم مسابقات معتبر قرآني داخلي و بينالمللي
* شخصيت هاي برجسته علمي ، اقتصادي ، اجتماعي و فرهنگي كشور
* برگزيدگان از ميان محققان ايراني که بر اساس معيارهاي موسسات معتبر اطلاعات علمي بينالمللي و داخلي به لحاظ تعداد ارجاعات به مقالات آنها و يا ساير شاخصهاي مرتبط به عنوان پژوهشگران و دانشمندان ملي و بينالمللي شناخته شدهاند.
* برگزيدگان از ميان افرادي كه براي حل مشكلات ملي، اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي راهكارهاي مناسبي ارائه كرده و اين راهكارها تجربه شده و نتايج حاصل از آن به تائيد مراجع ذيربط رسيده باشد.
* برگزيدگان از ميان افرادي كه در هر يك از رشتهها و گروههاي علمي اعم از: علوم انساني، معارف اسلامي، علوم پايه، فني و مهندسي، پزشكي، كشاورزي و هنر، نظريه يا تئوري جديد ارائه كرده و از سوي مراجع معتبر ملي و بينالمللي مربوط، تاثيرگذار شناخته شده باشند.
* برگزيدگان ازميان مولفان و مترجمان كتب، نويسندگان مقالات، واعظان و شاعران كه آثار فاخر ايشان داراي نقش مهم و تاثير ويژه در توسعه مرزهاي دانش و فناوري یا ترتيبي و اخلاقي در حوزه مربوط بوده است.
برگزيدگان برتر اعضاي هيئت علمي دانشگاهها و مدرسان و محققان علوم حوزوي
* برگزيدگان از ميان اعضاي هيئت علمي دانشگاهي که كار ممتاز و شاخصی انجام دادهاند
* برگزيدگان از ميان اساتيد نمونه و ممتاز در سطح كشور
* برگزيدگان از ميان پژوهشگران نمونهی كشوري
* برگزيدگان از ميان مدرسان حوزههاي علميه كشور كه تدريس ميکنند
* برگزيدگان از ميان محققان برتر حوزوي
تسهيلات به نخبگان و استعدادهای برتر برای ادامه تحصيل در خارج از كشور
نخبگان و استعدادهای برتر از ضوابط ادامه تحصيل در خارج از كشور مستثني است اما دانشگاه محل تحصيل آنان بايد مورد تائيد وزارت علوم، تحقيقات و فناوري باشد.
گفتنی است؛ افراد یاد شده، در حين تحصيل در داخل كشور، در صورت انصراف و ترك تحصيل، مجاز به خروج از کشور برای ادامه تحصيل هستند.
همچنين افرادي كه در خارج از كشور مشغول تحصيل هستند، در صورت تائيد مراجع ذيربط ميتوانند انصراف داده و در داخل كشور ادامه تحصيل دهند.
لازم به ذکر است؛ مدت زمان خروج از كشور برای ادامه تحصيل، همانند ساير دانشجويان از سوي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري بر حسب نياز و ضرورت تعيين ميگردد.
یادآور میشود؛ نخبگان و استعدادهای برتر مشمول بورسيه وزارتخانه و سازمانها، صرفا با اجازه سازمانهاي فوق، از طريق سازمان وظيفه عمومي، مجاز به خروج از كشور ميباشند.
قانون ادامه تحصيل اعضاي هيئت علمي درخارج از كشور
ادامه تحصيل اعضاي هيئت علمي در خارج از كشور به 2 شرط امكانپذير است:
شرط اول : درخواست معافيت تحصيلي از سوي وزارتخانههاي علوم، تحقيقات و فناوري يا وزارت بهداشت و درمان يا دانشگاه آزاد اسلامي از سازمان وظيفه عمومي ناجا انجام گرفته باشد.
شرط دوم : تضمين مراجعت بعد از اتمام تحصيل يا ترك تحصيل از سوي مبادي كه درخواست معافيت تحصيلي نمودهاند، انجام گرفته باشد.
قانون تمديد ادامه تحصيل در مقطع دكترا
دانشجوياني كه با اخذ معافيت تحصيلي در خارج، در مقطع ارشد، تحصيل مينمايند و تمايل دارند، در مقطع دكترا ادامه تحصيل دهند بايد:
1 ـ وزارتخانههاي علوم، تحقيقات و فناوري يا بهداشت و درمان براي اين مقطع، معافيت تحصيلي درخواست نمايند.
2 ـ دانشجو حداكثر طی يك سال پس از فراغت از تحصيل در مقطع ارشد، در مقطع دكترا شروع به تحصيل نمايد.
نکته : تضمين مراجعت قبلي با توجه به شرايط زماني، تطبيق داده ميشود، چنانچه تغيير كرده باشد، متناسب با شرايط جديد بايد تضمين، ارائه شود.
قانون اعزام دانشجو به خارج
دانشآموختگان مقطع كارشناسي، با رعايت ساير شرايط اين قانون، مجاز به خروج از كشور براي ادامه تحصيل هستند.
ناگفته نماند؛ پس از رعایت قوانین، با درخواست خروج از كشور از سوي وزارت علوم يا بهداشت و درمان، صدور معافيت تحصيلي براي آنان در دستور كار سازمان وظيفه عمومي قرار ميگيرد.
لازم به ذکر است؛ در رابطه با مورد یاد شده، رعايت نكات ذيل الزامي است:
1 ـ مشمول بايد فاقد غيبت باشد.
2 ـ تاريخ پذيرش در دانشگاه خارج از كشور مشخص شده و به هنگام آغاز تحصيل حداكثر يك سال از تاريخ مجوز خروج از كشور، نگذشته باشد.
3 ـ طی مدت يك سال پس از صدور مجوز خروج از كشور، شروع به تحصيل آنان به سازمان وظيفه عمومي ناجا اعلام شود.
4 ـ مشمول در همان رشته، دانشگاه و كشوري كه مجوز صادر شده تحصيل خود را آغاز نمايد.
نکته 1 : دانشآموزاني كه قبل از رسيدن به سن مشموليت، از كشور خارج و در دوره دبيرستان مشغول به تحصيل شده باشند، در صورتي كه تحصيل آنان واجد شرايط مشمولان مشابه در داخل كشور بوده و مورد تائيد وزارت آموزش و پرورش قرار گيرد، ميتوانند از معافيت تحصيلي استفاده كنند.
نکته 2 : مشمولاني كه در خارج از كشور موفق به اخذ ديپلم شده باشند، چنانچه در رشتههاي مورد تائيد وزارت علوم و يا وزارت بهداشت و درمان مشغول به تحصيل شده باشند، تا رسيدن به درجه دكترا ميتوانند از معافيت تحصيلي استفاده نمايند.
ساير تسهيلات پيشبيني شده براي تحصيل در خارج از كشور
مشمولان ايراني مقيم خارج از كشور كه موفق به اخذ ديپلم در خارج از كشور شده باشند يا قبل از رسيدن به سن مشموليت از كشور خارج و در دوره دبيرستان مشغول به تحصيل شده باشند، ميتوانند در رشتههاي مورد تأييد وزارت علوم تا مقطع دكترا به شرطي كه پيوستگي تحصيلي آنها رعايت شده باشد، با هماهنگي وزارت علوم يا وزارت بهداشت و درمان و اخذ معافيت تحصيلي، ادامه تحصيل بدهند.
خاطرنشان میشود؛ آن دسته از دانشجويان ايراني مقيم خارج از كشور، كه قبل از مهر ماه 85 از كشور خارج شده و بدون اخذ معافيت تحصيلي در يكي از دانشگاههاي معتبر مورد تائيد وزارتخانههاي علوم يا بهداشت و درمان اشتغال به تحصيل دارند، چنانچه برای ادامه تحصيل در دانشگاههاي داخل كشور پذيرش شوند، به شرطي كه فاصله تحصيلي آنان بيش از يك سال نباشد، از معافيت تحصيلي برخوردار خواهند شد.
نکات مهم دیگری برای ادامه تحصيل مشمولان ايراني مقيم خارج از كشور
الف ـ هرگونه تغيير رشته يا دانشگاه محل تحصيل، با رعايت مقررات وظيفه عمومي به شرح ذيل امكانپذير ميباشد:
* حداكثر 4 نيمسال تحصيلي از آغاز تحصيل در رشته يا دانشگاه اوليه نگذشته باشد.
* رشته و دانشگاه، مورد تاييد وزارتين علوم و بهداشت و درمان قرار گرفته باشد.
* موضوع از سوي وزارتين علوم و بهداشت و درمان به سازمان وظيفه عمومي برای اخذ معافيت مجدد، منعكس گردد.
ب ـ معافيت تحصيلي صادره، صرفاً براي آن مقطع تحصيلي كه صادر شده اعتبار دارد.
چنانچه مشمولي قصد ادامه تحصيل داشته باشد، بايد با تائيد وزارت علوم و تحقيقات و يا بهداشت و درمان و قبل از اتمام و حداكثر يك سال فاصله از فارغ التحصيلي مقطع قبلي براي وي درخواست معافيت تحصيلي شود، تا امكان استفاده از معافيت تحصيلي براي مقطع جديد فراهم شود.
ناگفته نماند؛ در موارد یاد شده، حتماً تضمين مراجعت قبلي با توجه به شرايط زماني تطبيق داده خواهد شد.
ج ـ برگشت به كشور، حداكثر يك سال پس از فراغت، انصراف يا اخراج از تحصيل، بايد صورت گيرد تا مشمول وارد غيبت نشود.
د ـ دانشجويان اخراجي يا انصرافي، مجاز به خروج از كشور براي ادامه تحصيل نیستند.
حداقل مدت اقامت دانشجویی با توجه به شیوع ویروس کرونا
اطلاعيه
اداره كل امور دانش آموختگان
طبق ضوابط اين اداره كل، حداقل مدت اقامت دانشجويي لازم در كشور محل تحصيل به شرح جدول زير مي باشد:
دوره تحصيلي |
طول دوره تحصيلي(ماه) |
حداقل مدت اقامت دانشجويي لازم براي تحصيلات حضوري(ماه) |
حداقل مدت اقامت دانشجويي باتوجه به شيوع ويروس كرونا از بهمن ماه 98 (ماه) |
كارداني |
24 |
16 |
10 |
كارشناسي سه ساله |
36 |
23 |
14 |
كارشناسي چهارساله |
48 |
30 |
18 |
كارشناسیارشد یکساله |
12 |
9 |
6 |
كارشناسيارشد دوساله |
24 |
12 |
9 |
کارشناسیارشد پنج ساله |
60 |
36 |
24 |
دكتري |
36 الي 48 |
24 |
12 |
با توجه به شيوع ويروس كرونا، صرفاً براي متقاضياني كه پذيرش آنها از بهمن ماه 98 مي باشد، چنانچه امكان حضور مطابق با جدول ياد شده فراهم نگردد، حداكثر كاهش مدت زمان اقامت دانشجويي براي تحصيلات حضوري پس از بررسي و تشخيص اداره كل امور دانش آموختگان در مقطع دكتري 12 ماه، كارشناسي ارشد پنج ساله 12 ماه، كارشناسي ارشد دوساله 3 ماه، كارشناسي ارشد يك ساله 3 ماه، كارشناسي چهارساله 12 ماه، كارشناسي سه ساله 9 ماه و كارداني
6 ماه مي باشد.
در غيراينصورت طبق ضوابط (ماده 4 بندهاي 2 و 3 و نيز توضيح بند 14 ماده 1 آيين نامه) دوره مجازي تلقي گرديده و مدارك صادره غيرقابل ارزشيابي مي باشد.
اين اطلاعيه صرفا جهت ارزشيابي مدارك تحصيلي خارجي مي باشد.
ايجاد تسهيلات براي ادامه تحصيل فرزندان مأموران ثابت دولت درخارج از كشور، پس از مراجعت پدر از مأموريت
تمام فرزندان مأموران ثابت دولتي در خارج از كشور، برابر ضوابط موجود بايد در صورت پايان يافتن مأموريت والدین، طی مدت 6 ماه خود را برای تعيين تكليف وضعيت خدمتي به سازمان وظيفه عمومي معرفي نمايند.
خاطرنشان میشود؛ در صورت پايان يافتن مأموريت والدين، مشمولاني كه در خارج از كشور مشغول به تحصيل هستند، ميتوانند با تبديل وجهالضمان وزارت، سازمان يا نيرو به وجهالضمان معتبر شخصي تا پايان تحصيلات در خارج ادامه تحصيل دهند.
نکته : براي تسهيل كردن اين بخش، توافقنامهاي نیز میان وزارت امور خارجه و سازمان وظيفه عمومي امضاء شده است.
معافيت كفالت
معافيت كفالت در حقيقت معافيت از خدمت دوره ضرورت به سبب سرپرستي بستگان درجه اول (پدر، مادر، خواهر، برادر) و پدر بزرگ و مادر بزرگ با توجه به شرايط مندرج در جدول ذيل ميباشد.
معافيت کفالت در حال حاضر به 2 دسته تقسيم ميشود:
* معافيتهايي كه در قانون خدمت وظيفه عمومي به صراحت تعيين شده است.
* معافيتهايي كه متناسب با شرايط به تصويب مقام معظم رهبري ميرسد.
رديف |
نوع كفالت |
شرايط احراز |
1 |
پدر بالاتر از 59 سال |
* پدر مشمول بيش از 59 سال تمام دارد. * مشمول برادر تني يا ناتني بيش از 18 سال از پدر نداشته باشد و اگر دارد با تاييد شوراي پزشكي وظيفه عمومي توانايي كافي براي مراقبت از پدر را نداشته باشد. * مشمول فاقد غيبت باشد. |
2 |
پدر كمتر از 59 سال و نيازمند به مراقبت |
* پدر مشمول كمتر از 59 سال داشته و برابر نظريه شوراي پزشكي وظيفه عمومي نياز به مراقبت داشته باشد. * مشمول برادر تني يا ناتني بيش از 18 سال، از پدر نداشته باشد و اگر دارد با تاييد شوراي پزشكي وظيفه عمومي توانايي كافي براي مراقبت از پدر را نداشته باشد. * مشمول فاقد غيبت باشد. |
3 |
مادر فاقد همسر |
* پدر مشمول در قيد حيات نباشد. * مادر مشمول طلاق قطعي گرفته باشد. * مادر مشمول ازدواج مجدد نداشته باشد. * مشمول برادر تني بيش از 18 سال، از مادرش نداشته باشد و اگر دارد، با تاييد شوراي پزشكي وظيفه عمومي توانايي كافي براي مراقبت از مادر را نداشته باشد. * مشمول فاقد غيبت باشد. |
4 |
جد فاقد فرزند ذكور و اناث و نيازمند مراقبت (پدربزرگ پدري و مادري) |
* پدربزرگ مشمول فرزند ذكور و اناث نداشته باشد. * پدربزرگ مشمول برابر نظريه شوراي پزشكي وظيفه عمومي قادر به اداره امور خود نباشد. * مشمول يگانه نوه ذكور بيش از 18سال، پدربزرگ باشد و يا در صورت وجود نوه ذكور ديگر به تشخيص شوراي پزشكي وظيفه عمومي قادر به مراقبت از پدربزرگ نباشد. * مشمول فاقد غيبت باشد. |
5 |
جده فاقد همسر و فرزند ذكور و اناث(مادربزرگ پدري و مادري) |
* مادربزرگ مشمول فاقد فرزند ذكور و اناث باشد. * همسر مادربزرگ فوت نموده باشد. * مادربزرگ از همسرش طلاق گرفته باشد (قبل از سن مشموليت) * مكفول نوه ذكور بالاي 18 سال ديگري نداشته باشد و اگر دارد به تشخيص شوراي پزشكي وظيفه عمومي توانايي كافي براي مراقبت از مادربزرگ را نداشته باشد. * مشمول فاقد غيبت باشد. |
6 |
برادر بيش از 18 سال فاقد پدر، همسر و فرزند و نيازمند مراقبت |
* برادر مشمول بايد فاقد پدر، همسر و فرزند باشد يا اينكه پدر در حبس باشد. * برادر مشمول (مكفول) به علت بيماري يا نقص عضو نياز به مراقبت داشته باشد . * برادر مشمول بيش از 18 سال سن داشته باشد. * مشمول فاقد غيبت باشد. * برادر سالم بالاي 18 سال ديگري نداشته باشد. |
7 |
خواهر بيمار بيش از 18سال فاقد پدر، همسر و فرزند و نيازمند مراقبت |
* خواهر مشمول بايد فاقد پدر، همسر و فرزند باشد يا اينكه پدر در حبس باشد. * مشمول يگانه برادر ذكور بالاي 18سال خواهرش باشد و يا در صورت وجود به تشخيص شوراي پزشكي وظيفه عمومي توانايي كافي براي مراقبت از مكفول را نداشته باشد. * خواهر مشمول به تشخيص شوراي پزشكي وظيفه عمومي قادر به اداره امور خود نیست و نياز به مراقبت و نگهداري دارد. * مشمول فاقد غيبت باشد. |
8 |
خواهر مجرد فاقد پدر |
* مشمولاني كه تنها برادر خواهري باشند كه فاقد پدر بوده يا اينكه پدر در حبس باشد و تا سن 24 سالگي شوهر اختيار ننمايند، ميتوانند از معافيت دائم بهرهمند گردند. (خواهر مجرد باید فاقد برادر تني و ناتني بيش از 18 سال باشد) |
9 |
برادر يا خواهر صغير |
* برادر يا خواهر صغير مشمول زير سن 18 سال باشد. * پدر مشمول در قيد حيات نباشد يا اينكه پدر در حبس باشد. * مشمول يگانه برادر بالاي 18 سال باشد و در صورت وجود برادر ديگر، بنا به تشخيص شوراي پزشكي وظيفه عمومي توانايي كافي براي مراقبت از مكفول را نداشته باشد. * مشمول فاقد غيبت باشد. |
قانون حمايت جامع از حقوق معلولان
به موجب قانون مصوب سال 83 مجلس شوراي اسلامي، افرادي كه به تشخيص كميسيون پزشكي سازمان بهزيستي بر اثر ضايعه جسمي، ذهني، رواني يا توأم، اختلال مستمر و قابل توجهي در سلامت و كارايي آنان ايجاد گردد به طوري كه موجب كاهش استقلال آنان در زمينه اقتصادي و اجتماعي و اقتصادي شود و در يكي از گروههاي 6 گانه اصلي به شرح ذيل قرار داشته باشند، معلول شناخته ميشوند:
1 ـ معلوليت جسمي حركتي
2 ـ معلوليت ذهني
3 ـ معلوليت بينايي
4 ـ معلوليت شنوايي
5 ـ معلوليت گفتاري
6 ـ و معلوليت بيماران رواني مزمن.
نکته : درصد معلوليت در هر گروه بر اساس درجهبندي، رتبهاي بوده و در 4 سطح خفيف، متوسط، شديد و خيلي شديد تعيين شده است.
تبصره 1: وضعيت جسمي، روحي و رواني معلول باید مجدد در شوراي پزشكي وظيفه عمومي محل مطرح و در مورد عدم كارآئي و نياز به مراقبت وي اظهار نظر شود.
تبصره 2: يك يا دو نفر از فرزندان يا برادران معلولان به شرح زير از خدمت دوره ضرورت معاف ميباشند:
رديف |
نوع كفالت |
شرايط احراز |
1 |
پدر يا مادر يا هر دو معلول باشند |
1 ـ معلوليت پدر يا مادر مورد تائيد سازمان بهزيستي باشد. 2 ـ معلوليت، مورد تائيد شوراي پزشكي معاونت وظيفه عمومي شهرستان ـ استان باشد. 3 ـ مشمول فاقد غيبت باشد. 4 ـ با رضايت پدر يا مادر يكي از فرزندان معرفي شود. |
2 |
دو فرزند (خواهر يا برادر) معلول باشند. |
1 ـ معلوليت فرزندان مورد تائيد سازمان بهزيستي باشد. 2 ـ معلوليت فرزندان مورد تائيد شوراي پزشكي معاونت وظيفه عمومي شهرستان ـ استان باشد. 3 ـ مشمول فاقد غيبت باشد. 4 ـ با رضايت پدر يا مادر يكي از فرزندان معرفي شود. |
3 |
پدر يا مادر و دو نفر از فرزندان معلول باشند. (حداكثر دو نفر معاف هستند) |
1 ـ معلوليت پدر يا مادر و دو فرزند مورد تائيد سازمان بهزيستي باشد. 2 ـ معلوليت پدر يا مادر و دو فرزند مورد تائيد شوراي پزشكي معاونت وظيفه عمومي شهرستان ـ استان باشد. 3 ـ مشمول فاقد غيبت باشد. |
4 |
همسر معلول باشد |
1 ـ معلوليت همسر مورد تائيد سازمان بهزيستي باشد. 2 ـ معلوليت همسر مورد تائيد شوراي پزشكي معاونت وظيفه عمومي شهرستان ـ استان باشد. 3 ـ مشمول فاقد غيبت باشد. 4 ـ معلوليت همسر بعد از ازدواج حادث شده باشد. 5 ـ افرادی كه تا قبل از ابلاغ آئين نامه (22/ 1/ 85) با خانمي معلول ازدواج كرده باشند واجد شرائط هستند. |
تبصره : خواهر يا برادر مشمول كه معلول است، در صورتي كه متأهل باشد، خودشان ميتوانند فرزند خود را معاف نمايند و نميتوانند يك بار برادر و بار ديگر فرزند خود را از خدمت معاف كنند.
بر اساس ماده 110 و 111 آئيننامه اجرايي:
مشمولان مقيم خارج از كشور كه مدعي كفالت هستند، مكلفند مدارك مورد نياز را به نمايندگي سياسي يا كنسولگري جمهوري اسلامي محل اقامت و در صورت نبودن نمايندگي سياسي در محل اقامت به نزديكترين نمايندگي سياسي تسليم نمايند تا از طريق وزارت امور خارجه به سازمان وظيفه عمومي ارسال گردد.
به وضع مشموليت اين قبيل مشمولان درحوزه مركزي تهران رسيدگي و در صورتي كه راي هيئت رسيدگي مبني بر معافيت صادر گردد، كارت معافيت به منظور تحويل به مشمول به وزارت امور خارجه ارسال خواهد شد.
تذكر : در صورت درخواست انواعي از معافيت كفالت كه لازم است، بستگان مشمول در شوراهاي پزشكي معاينه شوند مانند (پدر كمتر از 59 سال و نيازمند مراقبت، خواهر يا برادر بيمار و….) با توجه به اينكه هنوز هيچ سازوكاري در خصوص تشكيل شوراهاي پزشكي در خارج از كشور وجود ندارد، بايد برای معاينه در شوراهاي پزشكي به داخل كشور مراجعه نمايند.
معافيت پزشكي
برابر ماده 39 قانون خدمت وظيفه عمومي، مشمولان از نظر وضع مزاجي و استعداد جسمي و رواني به 4 دسته به شرح زير تقسيم ميشوند:
1 ـ افرادي كه از نظر جسمي و رواني سالم و قادر به انجام خدمت هستند، ( اين قبيل مشمولان بايد به خدمت دوره ضرورت اعزام شوند).
2 ـ افرادي كه به علت نقص عضو يا ابتلاء به بيماري از سلامتي كامل برخودار نبوده اما قادر به انجام خدمت در امور غير رزمي ميباشند، ( اين قبيل افراد به خدمت اعزام شده اما در امور غير رزم خدمت مينمايند).
3 ـ مشمولاني كه به علت عدم رشد يا ابتلاء به بيماري، موقتاً قادر به انجام خدمت دوره ضرورت نيستند، (بايد خود را معرفي و تعيين تكليف نمايند).
4 ـ مشمولاني كه به علت نقص عضو و يا ابتلا به بيماري جسمي و يا رواني به طور دائم قادر به انجام خدمت دوره ضرورت نيستند، (بايد خود را معرفي و از معافيت پزشكي استفاده نمايند).
تبصره : نحوهی طبقهبندي مشمولان و نوع معاينه و ضوابط معافيت پزشكي آنان به موجب آئيننامه معاينه و معافيت پزشكي خواهد بود.
متقاضيان اين نوع معافيت، ميتوانند با مراجعه به دفاتر پست يا دفاتر پليس +10، آئيننامه مذكور را تهيه و استفاده نمائيد.
تذكر : با توجه به اينكه در حال حاضر آئيننامه و دستورالعملي برای تشكيل شوراهاي پزشكي در خارج از كشور وجود ندارد، تمام متقاضيان معافيت پزشكي كه در خارج از ايران ميباشند، بايد توسط شوراهاي پزشكي در داخل كشور معاينه و به درخواست آنان رسيدگي گردد.
گفتنی است؛ مدارك لازم و روند رسيدگي به درخواست آنان دقيقا مشابه روند رسيدگي به درخواست معافيت پزشكي در داخل كشور است.
معافيت موارد خاص
** فرزند دوم شهدا از انجام خدمت دوره ضرورت، معاف ميباشد.
** يكي از فرزندان مفقودالاثرها و آزادگان كه به واسطه استفاده برادر آنها (مفقودالاثر و آزاده) از معافيت خانواده شهدا، سرباز شناخته شده از خدمت، معاف ميباشد.
** يكي از برادران مفقودالاثرها و آزادگان كه به واسطه استفاده فرزند آنها (شهيد، مفقودالاثر و آزاده) از معافيت خانواده شهدا، سرباز شناخته شده از خدمت، معاف ميباشد.
** يكي از فرزندان مفقودالاثرها و آزادگان كه قبلاً برادرش (فرزند ديگر مفقودالاثر و آزاده) از معافيت خانواده شهداء استفاده نموده اما به دليل فوت يا مهاجرت تا پايان سال 1379 نزد خانوادهاش نباشد، از خدمت، معاف ميباشد.
** تمام جانبازان 15% و بالاتر و يكي از فرزندان جانبازان 25% و بالاتر و 2 فرزند جانبازان 50% و بالاتر، از خدمت، معاف ميباشند.
** يكي از فرزندان رزمندگان داراي 30 ماه سابقه جبهه و 2 فرزند رزمندگان داراي 60 ماه سابقه جبهه، از خدمت، معاف ميباشند.
** يكي از فرزندان افرادي كه جمع درصد جانبازي و سابقه جبهه آنها به 30 امتياز و 2 فرزند افرادي كه جمع درصد جانبازي و سابقه جبهه آنها به 60 برسد، از خدمت، معاف ميباشند.
** يكي از فرزندان آزادگاني كه بيش از 3 سال در اسارت بوده ولي فرزند آنان بعد از آزادي به سن سربازي رسيده است، از خدمت، معاف ميباشد.
** آن دسته از خانواده شهدا، مفقودالاثرها، جانبازن، آزادگان و رزمندگان كه يكي از فرزندان آنان از خدمت معاف شده اما ضرورت استفاده از معافيت صادره مذكور به دليل فوت، استخدام در نيروهاي مسلح و . . . منتفي گرديده ميتواند، با ابطال كارت معافيت صادر شده، كارت جديد را براي نفر دوم خانواده اختصاص دهند.
** تمام خانوادههايي كه داراي فرزند معلول جسمي ذهني باشند و يك فرزند ذكور سالم بالاي 18 سال دارند، آن فرزند از خدمت، معاف ميباشد.
** تمام مادران فاقد شوهر تحت پوشش كميته امداد حضرت امام خميني (ره) كه حداكثر داراي 2 فرزند ذكور بالاي 18 سال باشند، يكي از فرزندان آنان از خدمت، معاف ميگردد.
** يكي از فرزندان خانوادهاي كه يك فرزند آنان در حين خدمت سربازي فوت شده و عنوان فوت، قيود خدمتي تشخيص داده شده است، از انجام خدمت، معاف ميباشد.
** تمام مشمولان زير ديپلم، ديپلم، فوق ديپلم (متولدين 1338 تا پايان 1354) ـ ليسانس (متولدين تا پايان سال 1354) ـ فوق ليسانس (متولدين تا پايان سال 1352) ـ دكترای غير پزشكي (متولدين تا پايان سال 1350) ـ دكتراي دامپزشكي و پزشكي (متولدين تا پايان سال 1344) ميتوانند از معافيت عفو رهبري استفاده نموده و از خدمت، معاف ميباشند.
** مشموليني كه با جانبازان 25% و بالاتر ازدواج كنند، به صورت موقت از انجام خدمت دوره ضرورت معاف شده و پس از 5 سال معافيت دائم ميگيرند.
** به ازاي انجام خدمت 3 نفر از فرزندان خانواده، يكي از ديگر فرزندان آن خانواده از انجام خدمت سربازي معاف خواهد شد و به تناسب در خانوادههايي كه 6 يا 9 فرزند آنان از يك پدر خدمت سربازي را انجام دادهاند، به ترتيب 2 يا 3 فرزند ديگر از انجام خدمت، معاف خواهند شد.
** مشمولي كه داراي يك فرزند معلول است، از انجام خدمت دوره ضرورت، معاف خواهد شد.
تذكر : با توجه به اينكه شرط لازم و ضروري در تعلق معافيتهاي موارد خاص (به جز معافيت عفو رهبري) تاييد و ارسال برگههاي تاييديه از سوي ارگانهاي ذيربط در رابطه با هر يك از انواع معافيتهاي موارد خاص بوده و و تمامي مراجع تاييدكننده اين نوع معافيت، در داخل كشور حضور دارند، لذا در صورت تمايل مشمولان خارج از كشور از استفاده از اين نوع معافيتها، باید مدارك در داخل كشور تكميل و به سازمان وظيفه عمومي ارسال گردد.
در صورت نياز به طي آموزش رزم مقدماتي، باید در تاريخ مشخص شده از سوي سازمان وظيفه عمومي حضور به هم رسانند.
معافيت در قبال پرداخت وجه
در راستای رفع مشكلات تردد مشمولان ايراني مقيم خارج كه مدت مديدي را در خارج از كشور بودهاند، طرح معافيت آنان در قبال پرداخت وجه مطرح و به تصويب ستاد كل نيروهاي مسلح رسيد.
لازم به ذکر است؛ در چارچوب اين طرح، مشمولان وظيفه ميتوانند با داشتن شروط ذيل و با پرداخت مبلغ 10 ميليون تومان وجه، از معافيت مذكور استفاده نمايند:
شرط اول: قبل از 29/ 12/ 82 از كشور خارج شده باشند.
شرط دوم: حداقل 2 سال در خارج از كشور اقامت و سكونت داشته باشد.
شرط سوم: در هر مرحله حداقل 9 ماه در خارج از كشور سكونت داشته باشند.
تبصره : مدت زماني كه افراد در هر مرحله (حداكثر 3 ماه) به داخل كشور سفر ميكنند، از زمان اقامت آنان كسر نميشود.
شرط چهارم: آن دسته از ايرانيان مقيم خارج از كشور كه از تاريخ ابلاغ اوليه مقررات (4/ 11/ 82) حداكثر 3 سال قبل از سن مشموليت وارد كشور شدهاند، در شمول مقررات قرار ميگيرند.
گفتنی است؛ افرادي كه قبل از تاريخ مذكور (4/ 11/ 82) و در زير سن مشموليت وارد كشور شدهاند، در شمول مقررات قرار نميگيرند.
شرط پنجم: مبناي محاسبه اقامت 2 ساله بعد از سن 13 سالگي تمام خواهد بود.
تذكر 1: مشمولاني كه با سپردن وديعه از كشور خارج شده اما برنگشتهاند، با داشتن ساير شرايط هم مجاز به استفاده از معافيت ميباشند.
تذكر 2: مشمولاني كه به خدمت اعزام شده اما ترك محل خدمت نمودهاند، در صورتي كه تاريخ فرار از خدمت آنان حداكثر تا پايان سال 1386 باشد، مجازات فرار از خدمت آنان مورد عفو مقام معظم فرماندهي كل قوا قرار گرفته است.
تذكر 3: دانشجويان بورسيه يا مشمولان داراي تعهد كه برابر ضوابط از كشور خارج شدهاند، در صورت واجد شرايط بودن و پس از موافقت سازمان مربوطه و انجام تسويهحساب، مجاز به استفاده از اين معافيت ميباشند.
ايجاد سهولت در تردد مشمولان وظيفه مقيم خارج از كشور به ايران
مشمولان ايراني مقيم خارج به چند گروه تقسيم ميشوند:
گروه اول: مشمولاني كه قبل از سال 82 از كشور خارج شدهاند 2 دسته هستند:
دسته 1 ـ مشمولاني كه شرايط معافيت با پرداخت وجه را دارند و مايل به استفاده از اين تسهيلات هم هستند.
اين افراد بايد به نمايندگيهاي جمهوري اسلامي ايران در آن كشور مراجعه و مدارك خود را تكميل و پس از تائيد وزارت امور خارجه به سازمان وظيفه عمومي برای صدور كارت معافيت ارسال نمايند.
به محض صدور و تحويل كارت، ديگر هيچ محدوديتي براي تردد به كشور نخواهند داشت.
دسته 2 ـ مشمولاني هستند كه شرايط استفاده از اين نوع معافيت را ندارند يا تمايلي به استفاده از اين تسهيلات ندارند.
اين افراد ميتوانند با درج مهر در گذرنامه، هر سال يك مرتبه و حداكثر به مدت 3 ماه به كشور تردد كنند.
گروه دوم: مشمولان دانشجوي فاقد معافيت تحصيلي هستند كه تا پايان شهريور ماه 1385 از كشور خارج شده و در يكي از دانشگاههاي معتبر و مورد تائيد وزارتخانههاي علوم يا بهداشت و درمان مشغول به تحصيل شدهاند.
اين افراد مجاز هستند، سالانه 2 بار و در مجموع حداكثر 3 ماه به كشور تردد كنند.
گروه سوم: دانشآموزان يا دانشجوياني كه بر اساس ضوابط وظيفه عمومي، با دريافت معافيت تحصيلي از كشور خارج شدهاند و يا در آينده از كشور خارج خواهند شد.
این افراد مجاز به تردد به كشور سالانه 2 بار و جمعا 3 ماه هستند.
تبصره : چنانچه برای دانشجويان، شرايط اضطراري به وجود آيد، با تائيد كميسيوني كه وجود دارد، تردد آنان براي يك بار ديگر تمديد ميشود.
گروه چهارم: فرزندان مأموران ثابت دولت ج . ا .ا در خارج از كشور كه برابر قانون از كشور خارج شدهاند، تا زمان اتمام مأموريت والدين خود، به طور متناوب و بدون محدوديت مجاز به تردد به كشور هستند.
لازم به ذکر است؛ در راستای ايجاد سهولت در تردد نخبگان به خارج از كشور براي تحصيل تا هر مقطع تحصيلي و فرصتهاي مطالعاتي بدون محدوديت، با تائيد بنياد ملي نخبگان در ايران هيچ محدوديتي براي تحصيل و تردد اين قبيل افراد وجود ندارد.
همچنین در خصوص ايجاد تسهيلات براي خروج از كشور مشمولان دانشجوي در حال تحصيل به همراه والدين خود كه به خارج از كشور به عنوان مامور ثابت دولت اعزام ميشوند، باید گفت؛ اين افراد 2 دسته هستند:
چنانچه دانشجويي بيش از 4 نيمسال تحصيلي از تحصيلش نگذشته باشد و طی يك سال از تاريخ خروج از كشور وارد دانشگاه (درخارج از كشور) شود، نسبت به معافيت تحصيلي براي وی اقدام ميشود و چنانچه در سقف مجاز اعلام شده ذيل :
رديف |
مقطع تحصيلي |
حداكثر مدت مجاز براي تحصيل (سال) |
1 |
كارداني |
3 |
2 |
كارشناسي ناپيوسته |
3 |
3 |
كارشناسي ارشد ناپيوسته |
3 |
4 |
دكتراي ناپيوسته |
5 |
5 |
كارشناسي پيوسته |
6 |
6 |
كارشناسي ارشد پيوسته |
8 |
7 |
دكتراي پزشكي پيوسته |
8 |
تحصيل خود را به پايان برساند و در خاتمه پس از معرفي به موقع خود (حداكثر يك سال پس از فارغالتحصيلي) برگ اعزام بدون غيبت، دريافت و به خدمت اعزام خواهد شد.
چنانچه از تحصيل دانشجويي 4 نيمسال گذشته باشد و يا بعد از يك سال از تاريخ خروج از كشور، وارد دانشگاه شده باشد و يا حداكثر طی يك سال پس از فارغالتحصيلي خود را معرفي ننمايد، ميتواند تحصيل خود را ادامه دهد اما با 3 ماه اضافه به خدمت، اعزام خواهد شد.
نکته : مشمول غايب و مشغول به خدمت دوره ضرورت، نميتواند به همراه پدر به مأموريت در خارج از كشور برود.
ميزان وثيقه براي خروج از كشور
1 ـ نخبگان با معرفي بنياد نخبگان نيروهاي مسلح، نياز به سپردن وثيقه يا ضمانت بانكي نداشته و با سپردن تعهد كتبي از سوي اقوام درجه يك خانواده، مجاز به خروج از كشور هستند.
2 ـ سفرهاي زيارتي حج تمتع و عمره و همچنين عتبات عاليات با هماهنگي ستاد عمره دانشجويي و دانشآموزي ضمانت مشمولان از سوي اين ستادها انجام ميشود و ساير موارد زيارتي تا 15 ميليون تومان سپرده نقدي.
3 ـ فرزندان ماموران ثابت دولت ج.ا.ا درخارج از كشور با تائيد وزارت امور خارجه و اخذ تضمين لازم از سازمان ذيربط و بدون پرداخت وجه، مجاز به خروج از كشور ميباشند.
4 ـ خروج از كشور براي فرصتهاي مطالعاتي، ارائه مقالات و ساير سفرهاي علمي براي دانشجويان در حال تحصيل در دانشگاههاي داخل با پرداخت مبلغ 5 ميليون تومان وجه نقد يا ضمانتنامه بانكي انجام ميشود.
5 ـ خروج مشمولان براي ادامه تحصيل در مقاطع كارشناسي ارشد و بالاتر با پرداخت مبلغ 15 ميليون تومان وجه نقد، ضمانتنامه بانكي و يا وثيقه ملكي انجام خواهد شد.
تلاش است تا به تناسب افراد براي كساني كه بورسيه وزارتخانهها هستند، حداكثر مساعدت به عمل آيد.
6 ـ خروج در ساير موارد هم برابر ضوابط با مبلغ 15 ميليون تومان وجه نقد، ضمانتنامه بانكي و يا وثيقه ملكي انجام خواهد شد.
چگونگي ضبط وثيقهها
چنانچه افراد پس از 10 روز از اتمام مهلت تعيين شده به سازمان وظيفه عمومي مراجعه نكنند، وثيقههاي نقدي ضبط شده و ضمانتهاي بانكي هم حداكثر پس از 15 روز ضبط خواهد گرديد.
ساير اقدامات انجام شده برای مشمولان ايراني مقيم خارج از كشور
1 ـ اطلاعرساني از طريق مصاحبههاي تلويزيوني و راديويي و همكاري تنگاتنگ با امور مخاطبان جام جم كه الحمدالله ارتباط بسيار خوبي از اين طريق با ايرانيان مقيم خارج از كشور برقرار شده است.
2 ـ ايجاد وب سايت وظيفه عمومي با اطلاعات بهروز و كامل با آدرس WWW.POLICE.IR
3 ـ تسريع در روند رسيدگي به درخواست مشمولان وظيفه مقيم خارج از كشور با راهاندازي اداره مشمولان خارج از كشور در سازمان وظيفه عمومي
4 ـ پيگيري در مورد تمديد مقررات مشمولان خارج از كشور تا پايان سال 1390
5 ـ تشكيل كميتهاي دائمي با مسئوليت ستاد كل نيروهاي مسلح و با حضور وزارتخانههاي امور خارجه، كشور، دفاع، اطلاعات و سازمان وظيفه عمومي.
لازم به ذکر است؛ در خصوص بررسي مستمر مسائل و مشكلات خدمت وظيفه عمومي ايرانيان مقيم خارج از كشور و پيشنهاد به مبادي مربوطه به منظور تصويب، اولين بحثي كه تصويب شده انجام اقدامات مربوط به معافيت كفالت و موارد خاص و پزشكي مشمولان مقيم خارج از كشور از طريق نمايندگيهاي جمهوري اسلامي ايران در خارج از كشور ميباشد.
سوالات مربوط به مشمولان ايراني مقيم خارج از كشور
سوال : آيا مشمولان خارج از كشور كه كارت معافيت خود را مفقود نمودهاند، ميتوانند مجدد كارت المثني دريافت نمايند، سير مراحل چگونه است؟
پاسخ : بلي، بايد مراتب را به سفارت و يا نمايندگي جمهوري اسلامي در محل اقامت اطلاع داده و پس از گذشت 6 ماه خود و يا وكيل وي با توجه به شرايط مندرج در دفترچه راهنماي خدمت وظيفه عمومي درخواست صدور المثني كارت معافيت نمايند.
سوال : مدارك مورد نياز و فرآيند استفاده از معافيت با پرداخت وجه چگونه است؟
پاسخ :
1 ـ گواهي اقامت (سكونت) بيش از 2 سال در خارج از كشور كه به تاييد يكي از كنسولگريهاي ايران و وزارت امور خارجه رسيده باشد.
2 ـ عكس رنگي 2 در 3 تمام رخ و با زمينه كاملاً سفيد مشمول به تعداد 5 قطعه كه مشخصات مشمول در پشت آن درج شده و به مهر كنسولگري ممهور گردد.
3 ـ تصوير تمام صفحات شناسنامه مشمول (2 سري)
4 ـ در صورتي كه معافيت از طريق وكيل پيگيري ميشود، اصل وكالتنامه و تصوير شناسنامه و كپي يك برگ تصوير آخرين گواهي تحصيلي (در صورتي كه در خارج از كشور اخذ شده باشد بايد ترجمه رسمي آن ارائه شود)
5 ـ بررسي توسط سازمان وظيفه عمومي ناجا و واريز وجوه تعيين شده توسط مشمول يا وكيل وی و ارائه مدارك خواسته شده
6 ـ صدور كارت معافيت و ارسال به آدرس مورد نظر و تحويل به مشمول يا وكيل وي.
سوال : آيا مشمولاني كه در سن مشموليت از كشور خارج شدهاند، براي معافيت مشمولان مقيم خارج ميتوانند، اقدام نمايند؟
پاسخ : بلي، در صورت داشتن ساير شرايط ميتوانند از اين معافيت استفاده كنند.
سوال : آيا فرزندان مأموران دولت ج.ا.ا. در خارج از كشور و دانشجويان بورسيه ميتوانند از معافيت خريد خدمت مشمولان ايراني خارج از كشور استفاده نمايند؟
پاسخ :
1 ـ در حال حاضر فرزندان مأموران دولت در خارج از كشور مجاز به استفاده از اين نوع معافيت هستند.
2 ـ دانشجويان بورسيه ضمن رعايت ساير شرايط پس از كسب رضايت و تسويه حساب از سازمان ذيربط ميتوانند از معافيت خريد خدمت مشمولان ايراني مقيم خارج از كشور بهرهمند شوند.
سوال : فردي که داراي پدر ايراني و مادر خارجي است آيا بايد خدمت سربازي را انجام دهد؟
پاسخ : بلي، تمام افراد ذكور ايراني (پدرشان ايراني باشد)، بايد خدمت سربازي را انجام دهند.
سوال : مشمول داراي 2 تابعيت ايراني و خارجي است آيا پس از گذراندن خدمت سربازي خود در خارج، در ايران نيز بايد خدمت كند؟
پاسخ : بلي، بر اساس قانون، خدمت سربازي در ايران را نيز بايد سپري نمايد.
ناگفته نماند؛ افرادي كه به تابعيت كشور جمهوري اسلامي ايران در آيند و خدمت سربازي را قبلاً در كشور خود انجام داده باشند، نيازي به طي دوره خدمت وظيفه عمومي در ايران ندارند.
سوال : مهلت اجراي مصوبه معافيت خريد خدمت مشمولان ايراني مقيم خارج از كشور تا چه سالي اعتبار دارد؟
پاسخ : اعتبار اين مصوبه تا پايان سال 1390 تمديد گرديده است.
سوال : آيا دانشجوياني كه از كشور خارج شدهاند، ميتوانند به داخل و خارج كشور تردد نمايند؟
پاسخ : دانشجوياني كه تا پايان شهريور 85 از كشور خارج شده و در يكي از دانشگاههاي معتبر و مورد تائيد وزارت علوم و يا بهداشت و درمان مشغول تحصيل هستند، ميتوانند تا پايان تحصيلات و در سقف زماني تعيين شده سالي 2 بار جمعاً 3 ماه به كشور تردد نمايند.
سوال : شرایط تردد (رفت و آمد) براي مشمولاني كه قبل از پايان سال 82 از كشور خارج شده و دانشجو نيستند و تمايل به خريد خدمت دوره ضرورت خود ندارند، چگونه است؟
پاسخ : اين افراد چنانچه تا پايان سال 82 از كشور خارج شدهاند، ميتوانند با مراجعه به سفارت و يا نمايندگيهاي جمهوري اسلامي ايران در آن كشور، درخواست تردد به كشور را نمايند.
به این افراد يك بار در سال و به مدت 3 ماه با درج مهر در گذرنامه، مجوز تردد داده خواهد شد.
سوال : آيا مشمولان دانشجو كه همراه پدر به عنوان مأمور ثابت دولت به ماموريت خارج از كشور ميروند، ميتوانند از معافيت تحصيلي استفاده نمايند؟
پاسخ : مشمولاني كه دانشآموز داخل كشور بوده و پس از اخذ مجوز خروج، به منظور همراهي والدين طی مدت يك سال در دوره دبيرستان و پيشدانشگاهي در خارج از كشور شروع به تحصيل نمايند و نيز مشمولاني كه داراي مدرك تحصيلي ديپلم و پيشدانشگاهي بوده و طي مدت يك سال از صدور مجوز خروج، در دانشگاههاي خارج از كشور شروع به تحصيل نمايند و همچنين مشمولاني كه دانشجوي داخل كشور بوده و از تاريخ صدور مجوز خروج طي مدت يك سال در دانشگاه خارج از كشور شروع به تحصيل نمايند، پس از تائيد دانشگاهها و يا مدارس خارج از كشور از سوي وزارتخانههاي مربوطه در ايران و اعلام تاريخ شروع به تحصيل، نسبت به صدور معافيت تحصيلي براي مشمولان مذكور اقدام مي گردد.
لازم به ذكر است؛ پس از اتمام مأموريت والدين و تمايل فرزندان به ادامه تحصيل در خارج از كشور وثيقه اوليه (ضمانت سازمانهاي اعزامكننده به مأموريت والدين ) به وثيقه جاري همانند ساير دانشجويان در خارج از كشور تبديل خواهد شد.
سوال : نحوهی خروج از كشور فرزندان مأمور ثابت دولت در خارج از كشور چگونه است؟
پاسخ : با تاييد ماموريت از طرف وزارت امور خارجه و به شرط نداشتن غيبت و سپردن تضمين از سوي سازمان مربوطه، همراهي فرزندان ماموران ثابت دولت در خارج از كشور تا پايان ماموريت والدين امكانپذير است.
سوال : آيا مشمول ميتواند در حين تحصيل براي اخذ معافيت پزشكي اقدام نمايد؟
پاسخ : مشمولان در حين تحصيل نميتوانند تقاضاي معافيت پزشكي نمايند.
گفتنی است؛ چنانچه درخواست معافيت پزشكي خود را قبل از ثبتنام اوليه در دانشگاهها در دفاتر پليس +10 به ثبت رسانند، رسيدگي به درخواست مشمول در حين تحصيل نيز امكانپذير خواهد بود.
سوال : آيا دانشجويان اخراجي، مجاز به شركت مجدد در آزمون ورودي دانشگاهها ميباشند؟
پاسخ : خير، دانشجويان اخراجي و انصرافي صرفاَ پس از اتمام خدمت، ميتوانند مجدد در آزمون ورودي دانشگاهها شركت و ادامه تحصيل دهند..
سوال : دانشجويان انصرافي اگر بدون غيبت به خدمت اعزام شوند، مجاز به ادامه تحصيل هستند؟
پاسخ : خير، تا پايان خدمت، مجاز به شركت مجدد در آزمون و ادامه تحصيل نميباشند.
سوال : مدت زمان معرفي دانشجويان اخراجي و انصرافي چند ماه است؟
پاسخ : دانشجويان اخراجي حداكثر 6 ماه فرصت دارند در صورت تاييد دانشگاه مربوطه اعاده به تحصيل نمايند.
سوال : شرايط درخواست معافيت تحصيلي برای مقاطع كارشناسي ارشد و بالاتر در خارج از كشور چيست؟
پاسخ :
** اخذ پذيرش از دانشگاه خارج از كشور
** تاييد وزارت علوم، تحقيقات و فناوري و درخواست صدور معافيت تحصيلي از سازمان وظيفه عمومي ناجا
** نداشتن غيبت مشمول
** واگذاري وديعه
** دانشجوي انصرافي نبودن
** و اخذ مجوز از سازمان وظيفه عمومي.
سوال : آيا تحصيل همزمان در 2 دانشگاه مجاز است؟
پاسخ : خير، فقط دانشجويان نخبه و استعدادهاي درخشان مجاز ميباشند.
سوال : شرايط ادامه تحصيل در مقطع دكتراي تخصصي رشتههاي پزشكي، دامپزشكي و دندانپزشكي چگونه است؟
پاسخ : ادامه تحصيل در مقطع دكتراي تخصصي رشتههاي پزشكي، دامپزشكي و دندانپزشكي صرفاَ با تاييد ستاد كل و يا عضويت در هيئت علمي امكانپذير ميباشد.
سوال : معافيت تحصيلي چند بار در هر مقطع تحصيلي به مشمول تعلق ميگيرد؟
پاسخ : معافيت تحصيلي به مشمول براي هر مقطع صرفاَ يك بار تعلق ميگيرد.
سوال : آیا به مشمولاني كه به طور غير مجاز از كشور خارج ميشوند، معافيت تحصيلي تعلق ميگيرد؟
پاسخ : خير، معافيت تحصيلي صرفاَ براي مشمولاني كه به طريق قانوني از كشور خارج ميشوند، تعلق ميگيرد.
سوال : مشمولاني كه در خارج از كشور از معافيت تحصيلي برخوردار هستند، پس از اخراج يا فراغت يا ترك تحصيل، طي چه مدتي باید خود را به سازمان وظيفه عمومي معرفي نمايند؟
پاسخ : اين افراد حداكثر تا يك سال فرصت دارند، خود را به سازمان وظيفه عمومي معرفي كنند.
سوال : آيا مشمولي كه داراي معافيت تحصيلي دانش آموزي يا دانشجويي خارج از كشوراست مي تواند به دفعات متعدد به كشور مسافرت نمايد؟
پاسخ : – صدور مجوز تردد سالانه برای این گروه از مشمولان در اختیار وزارتخانه های مربوطه می باشد و تردد مشمولان در سنوات مجاز تحصیلی میسر بوده و دفعات تردد نباید مانعی برای تحصیل در سنوات مجاز باشد .
سوال : آيا دانشجويان انصرافي در خارج از كشور حق تحصيل مجدد را دارند؟
پاسخ : – کلیه دانشجویان دانشگاه های داخل و خارج از کشور که دارای معافیت تحصیلی می باشند، در طول دوره تحصیل (از دیپلم تا دکتری )، فقط یکبار حق انصراف داشته و با شرط اينكه 1سال ازتاريخ انصراف آنان سپري نشده باشد ، ثبت نام و صدور معافیت تحصیلی در دانشگاه جدید (مورد تایید وزارتخانه های علوم و تحقیقات ، بهداشت و آموزش پزشکی ) بلا مانع می باشد
سوال : دربازگشت از سفر هاي خارج از كشور با مشمولاني كه به موقع به كشور وارد شده ليكن با تاخير خود را به وظيفه عمومي معرفي نموده اند چگونه رفتار خواهد شد؟
پاسخ : از شش ماه تا يكسال از خروج مجدد ايشان جلوگيري خواهد شد .
سوال : شرایط صدور معافیت تحصیلی برای دانش آموزانی که قبل از سن مشمولیت از کشور خارج شده اند چیست ؟
پاسخ : چنانچه دانش آموز قبل از سن مشمولیت مقیم خارج از کشور باشد، باید با اخذ گواهی اشتغال به تحصیل از دبیرستان مربوطه و تایید آن توسط نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در محل اقامت ،مدارک را به مرکز امور بین الملل مدارس خارج از کشور وزارت آموزش و پرورش ارسال و پس از درخواست معافیت تحصیلی این وزارت خانه ،در صورت تایید سازمان وظیفه عمومی معافیت تحصیلی صادر گردد .
سوال : در چه مقطع تحصیلی می توانیم برای ادامه تحصیل در خارج از کشور مجوز بگیریم؟
پاسخ : صدور مجوز خروج به منظور ادامه تحصیل در خارج از کشور صرفا برای فارغ التحصیلان لیسانس و بالاتر(تامقطع دکترای غیر پزشکی و تخصصی پزشکی ) که فاقد غیبت باشند ، پس از پذیرش در دانشگاه های خارج از کشور مورد تایید وزارت علوم و تحقیقات و یا وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی و با سپردن وثیقه به وظیفه عمومی ، امکان پذیر می باشد.
سوال : شرایط صدور معافیت تحصیلی برای مشمولانی که در خارج از کشور دیپلم اخذ کرده اند و متقاضی تحصیل در دانشگاه های کشور خارجی هستند ،چیست؟
پاسخ : این گونه مشمولان چنانچه در رشته ودانشگاه هایی که مورد تایید (وزارت علوم ،تحقیقات و فناوری یا وزارت بهداشت ،درمان و آموزش پزشکی) باشد و به شرط عدم ورود به غیبت ،مشغول تحصیل شوند پس از درخواست معافیت تحصیلی توسط وزارت علوم و تحقیقات و یا وزارت بهداشت ،درمان و آموزش پزشکی تا رسیدن به درجه دکتری می توانند از معافیت تحصیلی بهره مند شوند .
سوال : شرایط انتقال دانشجویانی که با استفاده از معافیت تحصیلی در خارج از کشور مشغول به تحصیل هستند به کشور براساس چه معیاری خواهد بود ؟
پاسخ : شرط انتقال دانشجویان ذکر شده این است که از تاریخ شروع به تحصیل آنان در دانشگاه خارج از کشور بیش از یکسال سپری نشده باشد و با ارائه مدارک انصراف از دانشگاه خارج از کشور توسط وزارت علوم ، موافقت نامه دانشگاه مقصد (ایران) و نامه درخواست وزارت علوم و تحقیقات یا وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی یا سازمان مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی موضوع توسط سازمان وظیفه عمومی بررسی شده و معافیت تحصیلی صادر می گردد.
سوال : لازمه صدور معافیت تحصیلی برای دانش آموزان خارج از کشور چیست؟
پاسخ : ایرانیان مقیم خارج از کشور ، فرزندان مامورین ثابت دولت جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور و همچنین کسانی که قانونا تحت کفالت ، یا ولایت قانونی آنها می باشند ، چنانچه قبل ا زورود به سن مشمولیت از کشور خارج شده باشند و در یکی از مدارس ایرانی یا خارجی مورد تایید آموزش وپرورش شروع به تحصیل نمایند در این صورت می توانند ازتاریخ شروع به تحصیل در مدارس خارج از کشور از معافیت تحصیلی بهره مند می شوند و ادامه تحصیل آنان ا سقف یک سال پس از فراغت از تحصیل در دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی خارج از کشور که مورد تایید وزارتخانه های علوم یا بهداشت هستند بلامانع می باشد .
سوال : دانشجویانی که با استفاده از معافیت تحصیلی در خارج از کشور به تحصیل اشتغال دارند .چنانچه درحین تحصیل به کشور مراجعت کنند ،ظرف چه مدت باید از کشور خارج شوند ؟
پاسخ : دانشجویانی که با استفاده از معافیت تحصیلی در خارج از کشور تحصیل می کنند ، می توانند هر چند بار به کشور تردد کنند به شرط اینکه هر بار توقف آنان در داخل کشور بیش از سه ماه نباشد و چنانچه توقف بیشتر از سه ماه داشته باشند میبایست از سازمان وظیفه عمومی مجوز اخذ کنند .
تبصره : چنانچه دانشجویی برای بازگشت به محل تحصیل به مدت بیشتری نیاز داشته باشد ، براساس پیشنهاد وزارت خانه های علوم یا بهداشت و موافقت سازمان وظیفه عمومی ناجا این مدت با رعایت سقف مجاز تحصیل قابل تمدید خواهد بود .
سوال : نحوه رسیدگی به درخواست مشمولانی که با اخذ معافیت تحصیلی به خارج از کشور اعزام شده اند چگونه است؟
پاسخ : مشمولانی که با اخذ معافیت تحصیلی به خارج از کشور اعزام شده اند و در حال تحصیل می باشند به عنوان مقیم کشور محل تحصیل محسوب نمی گردند لذا لازم است نسبت به ثبت درخواست معافیت پزشکی و کفالت از طریق دفاتر خدمات الکترونیک انتظامی (پلیس +10) داخل کشور اقدام نموده و همانند سایر مشمولان به درخواست آنها رسیدگی خواهد شد .
سوال : آیا برای دوره تافل معافیت تحصیلی صادر میگردد؟
پاسخ : به افرادیکه در سن مشمولیت بوده ودر خارج از کشور دوره تافل را سپری میکنند معافیت تحصیلی تعلق نخواهد گرفت
سوال : دانشجویانی که معافیت تحصیلی خارج دریافت می کنند ؟ حداکثر تا چه مدت می توانند از کشور خارج شده ودر دانشگاه مربوطه مشغول به تحصیل شوند .
پاسخ : دانشجویانی که معافیت تحصیلی خارج اخذ می کنند باید ظرف تا 6 ماه از تاریخ صدور معافیت ،به تحصیل در خارج اشتغال یابند و عدم اشتغال به تحصیل تا پایان مدت یاد شده ، انصراف از تحصیل تلقی شده و معافیت تحصیلی آنان لغو می گردد.
تبصره : چنانچه امکان خروج از کشور و اشتغال به تحصیل مشمولان در مهلت تعیین شده به دلایل موجه فراهم نگردد ، با تایید وزارت خانه های علوم و بهداشت ر، این مهلت تا شش ماه دیگر قابل تمدیید است .
سوال : دانش آموزان که معافیت تحصیلی خارج دریافت می کنند . حداکثر تا چه مدت می توانند از کشور خارج شده ودر دانشگاه مربوطه مشغول به تحصیل شوند ؟
پاسخ : دانش آموزانی که معافیت تحصیلی خارج اخذ می کنند حداکثر تا 3 ماه می توانند از کشور خارج و در مدارس مورد تایید آموزش و پرورش مشغول به تحصیل شوند . در غیر اینصورت معافیت تحصیلی آنان لغو خواهد شد .
تبصره : چنانچه دانش آموزی برای بازگشت به محل تحصیل به مدت بیشتری نیاز داشته باشد ، بر حسب پیشنهاد وزارت آموزش و پرورش و موافقت سازمان این مدت حداکثر تا سه ماه دیگر قابل تمدید خواهد بود
سوال : دانشجویان دارای معافیت تحصیلی خارج از کشور می توانند از قانون تردد مشمولان خارج از کشور بهره مند شوند
پاسخ : :دانشجویان دارای معافیت تحصیلی خارج از کشور فقط می توانند از قانون تردد دانش آموزی یا دانشجویی بهره مند شوند وسنوات تحصیلی شامل سه سال اقامت در خارج از کشوربرای تردد محسوب نمی شود .
سوال : آيا يگانه مراقب برادر و خواهر صغير (زير 18 سال) كه پدرشان فوت كرده، ميتواند درخواست معافيت كفالت نمايد؟
پاسخ : بله، مشروط به نداشتن غيبت ميتواند تقاضاي معافيت كفالت نمايد.
سوال : آيا برادران ناتني مانع رسيدگي به درخواست كفالت خواهر و برادر صغير ميشوند؟
پاسخ : خير.
سوال : آيا يگانه مراقب خواهر مجرد فاقد پدر، در قواره معافيت كفالت قرار ميگيرد؟
پاسخ : بله، مشروط به نداشتن غيبت.
گفتنی است؛ منظور از مجرد بودن خواهر، خواهري است كه از سن 18 سالگي تا 24 سالگي به عقد كسي در نيامده و مجرد باقي مانده باشد و همچنين پدر وي در قيد حيات نباشد.
سوال : آيا خواهري كه طلاق گرفته، در قواره رسيدگي خواهر مجرد قرار ميگيرد؟
پاسخ : خير، به عنوان خواهر مطلقه محسوب شده و در قواره قرار نميگيرد.
سوال : آيا برادران ناتني مانع از رسيدگي خواهر مجرد ميشوند؟
پاسخ : بله
سوال : آيا يگانه مراقب برادر يا خواهر بيمار فاقد پدر و همسر و فرزند، در قواره معافيت كفالت قرار ميگيرند؟
پاسخ : بله، مشروط به نداشتن غيبت مشمول.
سوال : آيا تنها مراقب و نوه ذكور بالاي 18 سال جد و جده ميتواند درخواست رسيدگي نمايد؟
پاسخ : بله، مشروط بر اينكه جد و جده فاقد فرزند ذكور يا اناث باشند (فرزندان فوت كرده باشند) در خصوص جده نيز فاقد همسر باشد.
سوال : آيا در حين تحصيل ميتوان درخواست معافيت كفالت نمود؟
پاسخ : بله، مشروط بر اينكه در زمان درخواست، از معافيت تحصيلي معتبر برخوردار باشند.
سوال : به منظور صحت يگانه مراقب بودن مشمول، گواهان چه كساني هستند؟
پاسخ : 3 نفر از بستگان نسبي و سببي بايد گواهي نمايند.
سوال : در صورت گواهي خلاف واقع، چه عواقبي در نظر گرفته شده است؟
پاسخ : در راستاي ماده 60 قانون، گواهان به همراه مشمول و مكفول به مرجع قضايي معرفي، ضمن ابطال معافيت، برابر قانون، مجازاتهايي نيز براي آنان در نظر گرفته خواهد شد.
سوال : متعهدين خدمت به سازمانها و ارگانهاي دولتي ذكر شده در قانون وظيفه عمومي چه كساني هستند؟
پاسخ : متعهدين خدمت به آموزش و پرورش، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي، سازمان هواپيمايي، شركت كشتيراني، بنادر و كشتيراني جمهوري اسلامي ايران و دستگاه قضايي كشور.
سوال : نحوهی صدور معافيت براي متعهدين خدمت ذكر شده چگونه انجام ميپذيرد؟
پاسخ : با تائيد سازمان مربوطه مبني بر انجام تعهد مربوطه و طي دوره آموزشي مقدماتي نظامي نسبت به صدور كارت معافيت براي اين افراد اقدام ميشود.
سوال : آيا به متعهدين خدمت (شركت ملي نفتكش كشتيراني و سازمان هواپيمايي) پس از اخراج، معافيت تحصيلي تعلق ميگيرد؟
پاسخ : به متعهدين خدمت در سازمانها پس از اخراج، معافيت تحصيلي تعلق نميگيرد.
سوال : آيا مشمولان استخدام شده از طريق پذيرش آزمون در دانشگاههاي نظامي و انتظامي نيروهاي مسلح، پس از اخراج، از معافيت تحصيلي برخوردار ميشوند؟
پاسخ : خير، اين دسته از افراد در صورت اخراج از دوره آموزش، مجاز به ادامه تحصيل نميباشند.
سوال : معافيتهاي رهبري شامل چه گروهي از مشمولان ميشود؟
پاسخ:
رديف |
مقطع تحصيلي |
سال |
1 |
زير ديپلم، ديپلم، فوق ديپلم |
متولدين 1338 تا پايان 1354 |
2 |
ليسانس |
متولدين تا پايان سال 1354 |
3 |
فوق ليسانس |
متولدين تا پايان سال 1352 |
4 |
دكتراي غير پزشكي |
متولدين تا پايان سال 1350 |
5 |
دكتراي پزشكي و دامپزشكي |
متولدين تا پايان سال 1344 |
تذكر : مشمولاني كه بيش از 50 سال از سن آنان سپري شده نيازي به درخواست معافيت ندارند.
گفتنی است؛ شناسنامه عكسدار آنان مشروط بر اينكه تغييرات سني نداشته باشد، به منزله روشن بودن وضعيت وظيفه عمومي آنان ميباشد.
سوال : آيا اگر سن خواهر مجرد فاقد پدر بيش از 24 سال باشد، ميتواند تنها برادر بالاي 18 سال خود را معاف كند؟
پاسخ : بله، در قواره معافيتهاي عنايات مقام معظم رهبري.
سوال : آيا خانوادههاي داراي فرزند معلول در قواره معافيت قرار ميگيرند؟
پاسخ : بله، مشروط بر اينكه در خانواده فقط يك فرزند ذكور بالاي 18 سال باشد، ميتوانند از معافيت موارد خاص استفاده كنند.
سوال : آيا مادران فاقد شوهر تحت پوشش كميته امداد امام ميتوانند فرزند خود را معاف نمايند؟
پاسخ : در صورتي كه حداكثر داراي 2 فرزند ذكور بالاي 18 سال باشند، يكي از فرزندان آنان از خدمت، معاف ميباشد.
مشروط بر اينكه برادر ديگر از معافيت كفالت مادر استفاده نكرده باشد.
سوال : نحوهی رسيدگي به وضعيت نخبگان چگونه است؟
پاسخ : مشمولان نخبه ابتدا باید به بنياد ملي نخبگان به آدرس: تهران . خيابان وليعصر (عج) . زعفرانيه . خ شهيد فلاحي . كوچه شيركوه . پ 1/24 مراجعه و سوابق و مستندات نخبگي خود را برای احراز نخبگي به بنياد مذكور ارائه نمايند.
ناگفته نماند؛ در صورت احراز نخبگي خواهند توانست از امتيازات خدمت وظيفه عمومي، ادامه تحصيل، خروج از كشور و غيره بهرهمند گردند.
برای كسب اطلاع بيشتر ميتوانند به آدرس اينترنتي www.bonyade-nokhbegan.ir مراجعه نمايند.
سوال : آيا مشمولان غايب كه در خارج از كشور حضور دارند، ميتوانند از معافيت پزشكي يا كفالت استفاده نمايند؟
پاسخ : رسيدگي به درخواست معافيت كفالت صرفاً در صورت نداشتن غيبت امكانپذير است.
رسيدگي به درخواست معافيت پزشكي در صورت داشتن غيبت نيز امكانپذير است.
لازم به ذکر است؛ همزمان به وضعيت غيبت ايشان نيز رسيدگي خواهد شد.
سوال : ضرورت استفاده از معافيت تحصيلي براي دانشجويان چيست؟
پاسخ : براي اينكه مشكلي براي واجدين شرايط استفاده از معافيت كفالت پيش نيايد، مطلوب است افراد در چارچوب ضوابط ابلاغي به موقع اقدام به درخواست و اخذ معافيت تحصيلي نمايند تا مشمول غايب محسوب نگرديده و بتوانند از مزاياي مربوط به كفالت، ادامه تحصيل، تردد به خارج از كشور و….. استفاده نمايند.
سوال : علت عدم تمديد قانون معافيت در قبال پرداخت وجه مشمولان مقيم خارج، پس از تاريخ پايان سال 82 چيست؟
پاسخ : خدمت سربازي در راستاي دفاع از استقلال و تماميت ارضي و نظام جمهوري اسلامي ايران و جان، مال و ناموس مردم بوده و همه اتباع ذكور ايراني مكلف به انجام اين خدمت هستند.
در قانون تفاوتي میان اتباع ايراني مقيم داخل و خارج وجود ندارد.
اقدامي كه براي معافيت با پرداخت وجه صورت گرفت، براي حل مشكلات ايرانيان مقيم خارج از كشور در گذشته بوده كه مدتهاي مديد در خارج زندگي كردهاند.
همچنین هدف اين بوده كه مشكلات موجود بر سر راه حضور و تردد آنان در ايران مرتفع شود.
تسهيلاتي كه ارائه ميشود، نبايد تشويق و تبليغي براي خروج افراد از كشور و اقامت آنان در خارج شده و تفاوت و اختلاف فاحشي میان افرادي كه در ايران زندگي ميكنند با آنان كه چند سالي به خارج سفر ميكنند ايجاد نمايد.
بنابر این تاكنون هيچ تصميمي در خصوص تمديد تاريخ اين معافيت پس از پايان سال 82 اتخاذ نشده و كماكان اين تاريخ مبنا ميباشد.
سوال : غيبت از چه زماني شروع ميشود؟
پاسخ :
** از موعد اعزام قانوني براي خدمت (پايان 19 سال تمام براي مشمولان عادي كه به طور روزانه و پيوسته در حال تحصيل نميباشند)
** از 4 ماه پس از تاريخ ترك تحصيل، انصراف و يا اخراج از تحصيل براي محصلان بالاي 19 سال تمام
** براي دانشجويان، پس از 6 ماه از زمان فارغالتحصيلي
** ديپلمهها پس از 6 ماه از فارغالتحصيلي
** و دانشجويان اخراجي، انصرافي و فارغالتحصيل خارج از كشور حداكثر يك سال بعد.
سوال : خروج از كشور دانشجويان به چه صورت ميباشد؟
پاسخ : به منظور سفر علمي و فرصت مطالعاتي و اخذ پذيرش با درخواست و تاييد دانشگاه و سپردن وديعه 5 ميليون توماني مجوز خروج براي دانشجويان صادر ميشود.
در حال تحصيل در دانشگاههاي داخل كشور نیز پس از اخذ پذيرش با درخواست و تائيد دانشگاه و وزارت علوم و با پرداخت تضمينهاي لازم در سقف 5 ميليون تومان.
سوال : ميزان وديعه برا ي مجوز خروج از كشور چه مبلغ و نوع وثيقه چه ميباشد؟
پاسخ : براي سفرهاي زيارتي چك به مبلغ 15 ميليون تومان ، سفرهاي علمي كوتاه مدت 5 ميليون تومان نقد و براي سفرهاي سوريه و تحصيل در دانشگاههاي خارج مبلغ 15 ميليون تومان نقد ضمانتنامه بانكي يا وثيقه ملكي.
سوال : اخذ وديعه به صورت ضمانتنامه بانكي چگونه است؟
پاسخ : ضمانتنامه تمام بانكها با هماهنگي امور مالي سازمان وظيفه عمومي ناجا معتبر ميباشد.
سوال : نحوهی خروج از كشور دانشجويان از طريق ستاد عمره دانشجويي چگونه است؟
پاسخ : با درخواست ستاد عمره دانشجويي و تعهد آن ستاد و نداشتن غيبت مشمول، امكان خروج از كشور دانشجويان براي عمره وجود دارد.
سوال : آيا به مشمولان غايب، مجوز خروج تعلق ميگيرد؟
پاسخ : هيچ مشمول غايبي به هيچ وجه مجاز به خروج از كشور نميباشد.
سوال : مجوز خروج به مقصد چه كشورهايي و به چه منظور صادر ميشود؟
پاسخ :
** تمامي كشورها به منظور سفر علمي به جز فلسطين اشغالي
** كشورهاي زيارتي (عراق، سوريه و عربستان)
سوال : مدت خروج از كشور به منظور فرصت مطالعاتي در دورههاي فوق ليسانس، ليسانس و دكترا به چه صورت ميباشد؟
پاسخ : فوق ليسانس 6 ماه و دكترا يك سال است.
منبع : www.police.ir